Zahiriddin muhammad bobur nomli

Kurs ishining dolzarbligi: Yoshlarga ta’lim va tarbiya berishning murakkab vazifalarini hal etish o’qituvchining g’oyaviy e’tiqodi, kasb-mahoratiga, san’ati, iste’dodi va madaniyatiga hal qiluvchi darajada bog’liqdir.
Ta’lim-tarbiya jarayonini tog’ri tashkil etish uchun barcha mavjud imkoniyatlarini safarbar etish o’qituvchilarning birinchi navbatdagi vazifalaridan biridir.
Kurs ishining maqsadi: Ta’lim jarayoni samaradorligini oshirish, ta’lim oluvchilarning mustahkam nazariy bilim, faoliyat, ko’nikma va malakalarini shakllantirish, ularni kasbiy mahoratga aylanishini ta’minlash.
Kurs ishining obyekti: Barcha oliy o’quv yurtlarining fizika-matematika fakultetlarini matematika yo’nalishlarida matematika jarayoni
Kurs ishining predmeti: Matematik analiz fanining qay darajada kengligi.
Kurs ishining vazifalari:
1. Mavzuga doir ma’lumotlarni yig’ish va rejani shakllantirish;
2.Ta’lim sifati va samaradorligini yaxshilash orqali ta’lim natijasini ta’minlash yo’llarini aniqlash;
3. Oliy ta’limning reyting tizimini o’rganish;
1. TO`G`RI BURCHAKLI KOORDINATALAR SISTEMASIDA YUZALARNI HISOBLASH

1. Agar f(x) funksiya [a,b] segmentda uzluksiz va musbat bo`lsa, va u holda asosi [a,b] bo`lgan va yuqoridan bu funksiyaning grafigi bilan chegaralangan egri chiziqli trapetsiyaning yuzi (1) formula bilan topiladi (1-chizma).

1-chizma
2. Agar funksiya [a,b] segmentda uzluksiz, asosi [a,b] bo`lgan va pastdan y=f(x) funksiya grafigi bilan chegaralangan egri chiziqli trapetsiya (16-chizma) ning yuzi (2) formula bilan topiladi.
3. Uzluksiz va egri chiziqli hamda to`g`ri chiziqlar bilan chegaralangan figuraning yuzi (3) formula bilan hisoblanadi (17-chizma).
4. Uzluksiz egri chiziqlar hamda y=c, y=d to`g`ri chiziqlar bilan chegaralangan figuraning yuzi (4) formula bilan hisoblanadi (18-19-chizma) lar
5. Agar f(x) funksiya [a,b] kesmada ishorasini chekli son marta o`zgartirsa, u holda integralni butun [a,b] kesmada qismiy kesmachalar bo`yicha integrallar yig`indisiga ajratamiz. Qayerda bo`lsa, o`sha kesmachada integral musbat, qaerda bo`lsa, o`sha kesmachada integral manfiy bo`ladi. Butun kesma bo`yicha olingan integral Ox o`qining yuqorisida va pastda yotgan yuzlarning ayirmasini beradi (20-chizma). Yuzlar yig`indisini odatdagi ma`noda hosil qilish uchun yuqorida ko`rsatilgan kesmalar bo`yicha olingan integrallar absolyut qiymatlari yig`indisini topish yoki (5) integrallarni hisoblash kerak.
6. Tenglamalari parametrik ko`rinishda berilgan va egri chiziqlar bilan chegaralangan egri chiziqli trapetsiya yuzi (21-chizma) ni hisoblaymiz.



2-chizma

(5) tenglamalar [a,b] kesmada biror y=f(x) funksiyani aniqlaydi deb faraz qilamiz, u holda egri chiziqli trapetsiyaning yuzini formula bilan hisoblanadi.

Bu integralda o`zgaruvchini almashtiramiz;
(5) tenglamalarga asosan
Demak, , Bu parametrik ko`rinishda berilgan egri chiziq bilan chegaralangan egri chiziqli trapetsiyaning yuzini hisoblash formulasidir.
7. Qutb koordinatalar sistemasida berilgan kesimda uzluksiz egri chiziq tenglamasi berilgan bo`lsa. egri chiziq, va radius vektorlar bilan chegaralangan OAB sektorning yuzi (2-chizma):
formula bilan topiladi.