Zahiriddin muhammad bobur nomli andijon davlat universiteti ijtimoiy fanlar kafedrasi

Axborot inqilobi – fan-texnika inqilobining rivojlanish bosqichi bo’lib, bunda axborot o’ta muhim resursga aylanadi.
Irratsionalizm – borliqni oqilona mantiqiy bilish imkoniyatini rad etuvchi nuqtai nazar.
Jorj Berkli (1684-1753) o’zining "Kishi bilimining tamoyillari haqida risola" asarida subyektni birlamchi hisoblab, barcha narsalar ongning holatidan, sezgilar majmuidan iborat, deb uqtiradi. U olamda "Men" va mening sezgilarimdan boshqa hech narsa yo’q, olamdagi narsalar mening sezgilarimdagina mavjud, deb hisoblaydi.
Jamoliddin Afg’oniy (1838-1897) diniy islohotchilik ruhidagi diniy-siyosiy oqimning asoschisi bo’lib, uning dunyoqarashi, ijtimoiy-siyosiy, ma’rifatparvarlik faoliyati murakkab va ziddiyatlidir.
Jonli tabiat - organizmning tashqi muhit bilan modda almashuviga asoslangan tabiat.
Jonsiz tabiat - noorganik olam.
Jamiyat – keng ma’noda tabiatning yuksak darajada rivojlangan tarkibiy qismi, o’z-o’zidan rivojlanib boruvchi ijtimoiy organizmni, kishilar hayot-faoliyati va munosabatlarining jamini ifodalaydi... Tor ma’noda insoniyat tarixining muayyan bosqichi yoki ijtimoiy tizimning aniq turini bildiradi. Umumbashariy ma’noda odamzodning umri, hayoti o’tgan hamma davri, joy va hududi bilan bog’liq barcha o’zgarish, jarayonlarni ifoda qiladi.
Jamiyatning siyosiy tizimi - davlatni boshqaruv tashkilotlari va muassasalari, siyosiy partiyalar va jamiyat tashkilotlari jamidir.
Konfutsiylik - (er. avv.-VI asr) ikki ming yil davomida Xitoyda davlat dini darajasiga ko’tarilib milliy g’oyalar majmui, millatning mafkurasi sifatida odamlarning ongi va qiyofasining shakllanishiga xizmat qilgan ta’limot.
Konfutsiy (551-479 y.y.) “Hikmatlar”i, ya’ni aforizmlarida xitoy xalqi qadriyatlari, turmush tarzi aks etgan. Uning fikricha, ilohiy tartib"li" olamni boshqaradi, jamiyatdagi barcha harakatlar unga binoan amalga oshadi, shaxs faqat o’zi uchun emas, jamiyat uchun ham yashashi kerak. Uning jamiyatdagi ijtimoiy o’rni juda ulug’.