Zahiriddin muhammad bobur nomidagi



Download 0,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/24
Sana11.01.2022
Hajmi0,83 Mb.
#345118
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   24
Bog'liq
zamonaviy talimda oqituvchining tyutorlik supervizorlik va moderatorlik faoliyati

Axborot texnologiyalari – 

bu odamlarning bilimlarini rivojlantiradigan,  

ularning texnika va ijtimoiy jarayonlarni boshqarish bo‘yicha imkoniyatlarini 

kengaytiradigan  ma’lumotlarni  tashkil  etish,  saqlash,  ishlab  chiqish,  tiklash, 

uzatish  usullari  va  texnik  vositalaridir.  YAna  shuningdek,  axborot 

texnologiyalari  deganda,  ma’lum  bir  maqsadga  erishish  uchun  amalga 

oshiriladigan  jarayonlar  zanjiridan  iborat  yaratuvchi  faoliyat  tushuniladi. 

Agar  texnologik  zanjirni  tashkil  etuvchi  jarayonlar,  ular  orasidagi  axborot 

almashinuvini  tashkil  etish    va  ularni  uyg‘unlashtirishda  kompyuterlardan 

foydalanish  imkoniyati  yaratilsa,  har  qanday  texnologiyaning  samaradorligi 

ortadi.  Albatta,  buning  uchun  mazkur  texnologiyani  sinchiklab  o‘rganish, 

jarayonlardagi  va  ular  o‘rtasidagi  axborot  almashinuvini,  shuningdek, 

jarayonlar zanjirini (ya’ni texnologiyani) boshqarishning axborot ta’minotini 

tahlil etish zaruriyati paydo bo‘ladi.  

  Hozirgi  zamon  axborot  texnologiyalarining  asosini  quyidagi  uchta 

texnika yutug‘i tashkil etadi: 

   1. 

Axborotning 



mashina 

o‘qiydigan  tushunchalarda  jamlash 

muhitining  paydo  bo‘lishi  (magnit,  lentalar,  kinofilmlar,  magnit  disklar  va 

h.); 


  2.  Axborotni  er  sharining  istalgan  nuqtasiga  vaqt  va  masofa  bo‘yicha 

muhim  cheklashlarsiz  etkazishini  ta’minlovchi  aloqa  vositalarining 




55 

 

rivojlanishi,  aholining  aloqa  vositalari  bilan  keng  qamrab  olinishi  (radio 



eshittirish,  televidenie,  ma’lumotlarni  uzatish  tarmoqlari,  yo‘ldosh  aloqa, 

telefon tarmog‘i va h.); 

  3.  Axborotni  kompyuterlar  yordamida  berilgan  algoritm  bo‘yicha 

avtomatlashtirilgan  ishlab  chiqish  imkonini  (saralash,  tasniflash,  kerakli 

shaklda ifodalash, yaratish va h.) oshirish. 

   Axborot  texnologiyalari,  birinchidan,  axborotning  sirkulyasiyasi  va 

ishlov berish majmui, ikkinchidan, bu jarayonlarning tasviridir. 

  Axborot  texnologiyalari  ta’lim  jarayonida  muhim  o‘rin  tutib,  quyidagi 

vazifalarni hal etishga yordam beradi: 

 



har  bir    odamga  xos  noyob  fazilatlardan  iborat  individual 

qobiliyatlarni  o‘qitilayotgan  o‘quvchi  va  talabalarda  ochish,  saqlash  va 

rivojlantirish,  ularda  bilish  qobiliyatlarini,    o‘zini  o‘zi  kamolotga  etkazishga 

intilishni shakllantirish; 

 

voqea  va  hodisalarni  kompleks  o‘rganishni,  texnika,  ijtimoiy, 



gumanitar fanlar va san’at orasidagi o‘zaro bog‘liqlikning chambarchasligini 

ta’minlash; 

 

o‘quv-tarbiya  jarayonlarining  mazmun,  shakl  va  metodlarini 



doimiy dinamik yangilash.   

  

Ta’lim tizimi nuqtai nazaridan axborot texnologiyalarining joriy etilishi 

bilan birga yuzaga keladigan quyidagi muammolar muhimdir: 

  1. Texnik muammolar – bular ta’lim tizimida foydalaniladigan elektron 

hisoblash va mikroprotsessor texnikasiga qo‘yiladigan talablarni, uni qo‘llash 

xususiyatlarini belgilaydi; 

  2. Dastur muammolari – bular ta’lim tizimida foydalanish uchun dastur 

ta’minotining  tarkibi  va  turlarini,  ularning  qo‘llanish  tarkibi  va 

xususiyatlarini belgilaydi; 



56 

 

  3. Tayyorgarlik muammolari – bular ыqituvchi va ыquvchi, pedagog va 



talabalarning hisoblash texnikasidan foydalanish  uquvi bilan bog‘liqdir. 

  Bugungi  kunda  ta’limni  axborotlashtirishda  asosiy    yo‘nalish  turli 

o‘quv fanlari bo‘yicha pedagogik dastur vositalarini yaratishdan iborat bo‘lib 

qoldi. Ammo mavjud va ishlab chiqilayotgan kompyuter texnikasi bazasidagi 

pedagogik  dastur  vositalari  ыqitish  nuqtai  nazaridan  ta’lim  sifatida  muhim 

siljishlarga  olib  kelishi  mumkin.  Buning  sabablaridan  biri  kompyuter 

texnologiyalarini  an’anaviy  tashkil  etilgan  ыqitish  jarayonida  joriy  etila 

boshladi.  U  o‘zining  asosiy  mazmuni  va  metodlari  bo‘yicha  bu 

texnologiyalarga yo‘naltirilmagan va ularga ehtiyoj sezmaydi. 

  Umuman  olganda,  ta’lim  texnologiyalari  doimo  axborotli  bo‘lgan, 

chunki  ular  ko‘p  xil  axborotni  saqlash,  uzatish,  foydalanuvchilarga  etkazish 

bilan  bog‘liq  edi.  Kompyuter  texnikasi  va  kommunikatsiya  vositalari  paydo 

bo‘lishi  bilan  ыqitish  texnologiyalari  tubdan  o‘zgardi.  Ta’lim  jarayonida 

axborot  texnologiyalarini  amalga  oshirilishi  quyidagilarning  mavjud 

bo‘lishini taqozo etadi: 

  - ta’limning texnik vositalari sifatida kompyuterlar va kommunikatsiya 

vositalari; 

   -  ta’lim  jarayonini  tashkil  etish  uchun  unga  mos  tizimli  va  amaliy 

dastur ta’minoti; 

  -  ta’lim-tarbiya  jarayonida  yangi  ыquv  texnika  vositalarini  tatbiq  etish 

bo‘yicha mos metodik ishlanmalar. 

   Jamiyat  hayotining    jadal  tarzda  rivojlanishi,  taraqqiyot  ehtiyojlari  va 

imkoniyatlarining kengayishi,  turli-tuman  axborotlar oqimining  tezlashishini 

hisobga  olib,  zamonaviy  ta’limning  yangi  shakl,  vosita  va  usullaridan 

foydalanish  mexanizmini  yaratishni  o‘z  zammasiga  olmog‘i  talab  etiladi. 

Bugungi  kunda  turli  tipdagi  ta’lim  muassasalarida  amalga  oshirilayotgan 




57 

 

ta’limning o‘rni va darajasini aniqlashga yo‘naltirilgan tadqiqotlarda o‘qitish 



vositalarining imkoniyatlaridan keng foydalanishni taqozo qiladi. Shundagina 

ta’lim jarayonining natijalari fan, ishlab chiqarish, madaniyat, iqtisod hamda 

jamiyat hayotining barcha sohalarini rivojlantirishga xizmat qila oladi.  

 

 



 


58 

 

UMUMIY XULOSALAR 



 

Yuqoridagi  fikrlardan  kelib  chiqib  va  tadqiqot  natijalariga  tayangan 

holda quyidagi umumiy xulosalarga kelindi: 

Pedagog  ta’lim  beradigan  fanlari  turkumini  ilmiy-nazariy  jihatdan 

o‘zlashtirgan  bo‘lishi,  rivojlanish  tarixi,  fanda  erishilgan  yutuqlar, 

muammolar,  ilmiy-tadqiqot  va  izlanishlar  natijalaridan  xabardor  bo‘lish; 

axborot madaniyatini egallaganlik; xorijiy tillarni o‘zlashtirganlik; darsliklar, 

o‘quv  qo‘llanmalari,  o‘quv-metodik  adabiyotlarni  tahlil  qilish,  ulardan 

ta’lim-tarbiya jarayonida samarali va o‘z o‘rnida foydalana olish. 

 Fanning  maqsadi,  vazifalari,  predmeti  va  ob’ekti,  asosiy  metodlari; 

fanga  qo‘yiladigan  asosiy  talablar;  umumiy  yuklama  hajmi  va  uning 

taqsimoti;  fan  bo‘yicha  tayyorgarlik  ko‘rayotgan  bo‘lajak  mutaxassisga 

qo‘yiladigan:  umumiy  malaka  talablari;  ilmiy-metodik  ishlarni  amalga 

oshirish,  kasbiy  faoliyat  jarayonini  tashkil  etish  va  boshqarish;  fan 

taraqqiyotining  axborot  va  kommunikatsiya  texnologiyalariga  bog‘liqligi; 

foydalaniladigan  asosiy  adabiyotlar;  fan  bo‘yicha  kasbiy  kompetentlik 

darajasi;  fanning  o‘quv  rejasidagi  boshqa  fanlar  bilan  gorizontal  va  vertikal 

uzviyligi  ta’minlanganligi;  fanni  taraqqiy  etish  muammolari  va  echimlarini 

oldindan anglab eta olishi zarur. 


Download 0,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   24




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish