Z. T. Taxirov nashr jarayoni asosiy bosqichlari

Takrorlash va mulohaza uchun savollar
1. Badiiy nutq nima?
2. Badiiy asarda qanday tasvir vositalaridan foydalaniladi?
3. Badiiy asar tili va uslubi haqida nimalami bilasiz?
4. Tasvimi qanday turlari bor?

---

5-§. Qiyofa tasviri
• 
Bosh qahramon tasviri.
• 
Bosh qahramonni tasvirlash usuli
• Salbiy obrzlar tasviri.
• 
Personajlarni tasvirlash ularga nisbatan adib munosabati-
ning namoyon bo‘lishL
Ma’lumki, muayyan asardagi personajlar ob’ektiga ijodkor 
sub’ektning munosabati ikki qutbli bo‘ladi. Birinchisi - ijobiy, 
ikkinchisi - salbiy. Shunga ko‘ra asar qahramoni ham ijobiy yoki 
salbiy bo‘ladi. Ijodkor o‘z “yaxshi ko‘rganlari”ning ham, “yomon 
ko‘rganlari”ning ham qiyofasini yaratadi. Bosh qahramonning 
xarakteri, ma’naviy dunyosi, shubhasiz, boshqa qahramonlamiki 
kabi voqealar rivoji bilan ochila boradi.
Abdulla Qodiriy “0 ‘tkan kunlar” romanining bosh qahramoni 
Otabek tashqi ko‘rinishini asaming “Otabek Yusufbek hoji o‘g‘li” 
sarlavhali birinchi qismi uchinchi abzasidayoq tasvirlaydi.
“...bu hujraning egasi ham boshqacha yaratilishda: o g ‘ir
tabiatli, ulug‘ gavdali, ко ‘rkam va oq yuzli, kelishgan qora ко 'zli,
mutanosib qora qoshli va endigina murti sabz urgan bir yigit!.. ”
Kumush tasviri bir oz keyinroqda, 5-qismda uchraydi:
"... 
uyg'oq yotgan bir qizni ko'ramiz. Uning qora zulfi par
yostiqning turli tomoniga tartibsiz suratda to ‘zg'ib, quyuq jingalak
kiprik ostidagi tim qora ко ‘zlari bir nuqtaga tikilganda, nimadir
198

---

bir narsani ko'rgan kabi... qop-qora kamon, o'tib ketgan nafis,