Z. T. Nishanova, N. G. Kamilova, D. U. Abdullayeva, M. X. Xolnazarova

Mavzuni  mustahkamlash  uchun nazorat  savollari:

1.  Andragogika...

*a)  o‘qitish nazariyasining bir qismi bolib,  o‘quv faoliyatining 

katta  odam  sifatidagi  subyektini  yangi  bilim  va  ko‘nikmalarni 

egallashining  o‘ziga xos  xususiyatlarini ochib  berishi bilan birga, 

bu yangiliklardan o‘z kasbiy faoliyatlarida foydalanish yollari bi­

lan ham qurollantiradi;

b)  doimiy  ravishda  hamkasblari,  ota-onalar  bilan  hamkorlik- 

da faoliyat olib borgan,  zarur bolgan damlarda ularni m alum  bir 

bilimlar bilan qurollantira olgan,  ularda pedagogik-psixologik bi- 

limlarni  egallashga  nisbatan  ehtiyojni  vujudga  keltira  olgan  pe­

dagog va rahbarnigina faoliyatini o‘rganadi;

c)  o‘qituvchilar  ommasining m alum   qismi  mustaqil  izlanish- 

da bolib,  o‘z bilim saviyasini oshirish bilan faol shug‘ullanmaydi, 

malakasini  oshirishga  intilmaydi,  ba’zilar  muayyan  bilimlar  so- 

hasida taraqqiyotdan butunlay ortda qolmoqdalar;

d)  har  bir  pedagognig  o‘z  faoliyat  tizimini  ishlab  chiqish  va 

unga  qat’iy  amal  qilish  uning  ta’lim  sohasidagi  muvaffaqiyatla- 

rining  muhim omillaridan biridir.

2.  Andragogika tushunchasi qachon kim tomonidan fanga ki- 

ritilgan?

a)  1833-yilda nemis  mutaxassisi A.Kann tomonidan  fanga ki- 

ritilgan;

b)  1866-yilda ingliz  olimi J.Piaje  tomonidan fanga kiritilgan;

c)  1977-yilda yapon olimi K.Levin tomonidan fanga kiritilgan;

d)  1922-yilda  amerikalik  olim  Raven  tomonidan  fanga  kiri­

tilgan.

584

---

3.  Kattalar ta’limning asosiy mazmuni...

*a)  siyosiy,  iqtisodiy,  ijtimoiy o‘zgarishlar sharoitida o‘z  oldiga 

mustaqil  ravishda  ta’lim  maqsadlarini  qo‘ya  oladigan,  unga  eri- 

sha oladigan faoliyat subyektini shakllantirishdir;

b)  o‘qituvchidagi  bu  tariqa  qarashlar  ko‘p  yillar  davomidagi 

mehnat  va  hayot  faoliyati  jarayonida  shakllanadi;  ikkinchidan, 

o‘qituvchining o‘zi axborotlar olish uchun o'quvchilarga nisbatan 

cheklangan  vaqt  imkoniyatiga  ega;  uchinchidan,  u  o‘ta  tor  doi- 

radagi  tengqurlari  bilangina  muloqotda  bo‘lish  imkoniyatiga  ega 

bolib,  ko'pincha  o‘z  kasbiga  xos  qiziqishlar bilangina  cheklanib 

qoladi;

c)  anglash  tezligiga,  yangi  vazifalar  hal  qilinishiga  erishish 

mumkin  bolgan  aniq  ma’lumotlar hajmiga,  uni  bevosita  hal  qi- 

lishdagi  bosqichlar  soniga  natijaga  erishishga  yordam  beruvchi 

ma’lumotlar  miqdori,  shuningdek,  masalani  hal  qilish  uchun 

sarflangan vaqt  miqdori,  o‘z-o‘zining bilimini  oshirish  qobiliya­

ti,  ishchanlik va chiniqqanlik darajasiga bogliq;

d)  o‘qituvchidagi  bu  tariqa  qarashlar  ko‘p  yillar  davomidagi 

mehnat va hayot faoliyati jarayonida shakllanadi.

4.  Kattalar ta’limining  asosiy funksiyalari...

*a)  rivojlantiruvchi,  kompensatsiyalovchi,  adaptatsiya  mos- 

lashuv,  qayta ijtimoiylashuv;

b) rivojlantiruvchi, kompensatsiyalovchi, akkamodatsiyalovchi, 

undovchi;

c)  rivojlantiruvchi,  kompensatsiyalovchi,  adaptatsiya  mos- 

lashuv,  fikrlovchi;  tanqid qiluvchi;

d)  rivojlantiruvchi,  kompensatsiyalovchi,  adaptatsiya  mos- 

lashuv,  kuzatuvchi,  uzatuvchi.

5.  Kattalar  ta’limining  prinsiplariga  kirmaydigan javobni  to­

ping:

*a)  determinizm prinsipi;

b)  mustaqil ta’limning ustuvor bolishi;

c)  hamkorlik faoliyati prinsipi;

d)  katta o‘quvchining  o‘z tajribasiga tayanish prinsipi.