Z. T. M s h m o V a

Maktab psixologining individual uslubi. Psixolog maktabda
o ‘zini  qanday  tutishi  kerak:  qattiq  qo‘lmi  yoki  yumshoqmi?
Vaziyatga  bog‘liq  ravishda,  o ‘zining  va  sherigining 
maqsadiga ko‘ra psixolog qattiq qo‘l va yumshoq bo‘lgan turli 
uslublami  egallashi  lozim.  Psixolog  tanlash  imkoniyatiga  ega 
bo‘lganda,  o ‘z individualligidan kelib chiqib,  ish tutishi kerak.
« 0 ‘zingizni  tanlang»  mashqi.  Agar  siz  yum shoq, 
ko‘nikuvchan,  uyatchan  bo‘lsangiz,  vaziyat  buni  talab  qilsa- 
da,  qattiq qo‘l bo‘lishingiz  qiyin kechadi.  Sizga bu yoqmaydi. 
N atijad a  siz  ta ’sir  q ilishning  kuch  ish latish   u su lid an  
foydalanganingiz  uchun  o ‘zingizni  aybdor hisoblaysiz  va ko‘p 
charchaysiz.  Sizga o ‘zini ko‘rsatishning to‘g‘ridan to‘g‘ri kuch 
ishlatish  usullari  emas,  yumshoq,  diplomatik,  kelishuvchan, 
«аууог» uslublari mos keladi.  Shuni yodda tutish kerakki, faqat 
yumshoq  uslubni  qollasangiz,  guruh  ta’siriga  beriluvchanlik 
«xavfi»  paydo  bo‘ladi.
50

---

Agar  siz  to ‘g‘ri,  kuchli,  hukmron  inson  bo‘lsangiz,  siz- 
ga  kuch  ishlatish  uslubi  ko‘proq  mos  keladi.  Siz  har  qanday 
vaziyatda yengib chiqasiz, vaqtida o‘zingizni to‘xtatishni bilasiz. 
Birinchidan,  siz  insonga  ta’sir  qilib,  unga  «psixologik  zarba» 
berishingiz  mumkin.  Ikkinchidan,  muloqot  bo‘yicha  kuchli 
suhbatdoshni uchratsangiz,  siz yanada kuchli bo‘lishga harakat 
qilasiz.  Shuni ham ta’kidlash joizki,  qattiq qo‘llik uslubi guruh 
ishtirokchilarining  ijodini  pasaytiradi,  o ‘zini  k o ‘rsatish 
erkinligini susaytiradi.