Z. S. Ubaydullayeva, sh. R. Xalimova muhandislik geologiyasi va gruntlar



Download 7,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet171/252
Sana06.01.2022
Hajmi7,26 Mb.
#322513
1   ...   167   168   169   170   171   172   173   174   ...   252
Bog'liq
fayl 1625 20210826

2-bosqichi siljish 
bosqichi deyiladi. 


236 
 
 
 
Agar  bosim  miqdorini  oshirsak,  zamindagi  gruntlarning  cho’kishi  birdaniga 
oshib  ketadi,  natijada  grunt  poydevor  tagidan  sitib  chiqadi.  Gruntlar  ishlashining 
bu bosqichi 
3-bosqich, ya’ni sitib chiqarish bosqichi yoki oquvchanlik bosqichi 
deyiladi. 
 
Bunga  to’g’ri  keladigan  bosim  miqdori 
kritik  bosim 
deyiladi.  Gruntda 
yuqori  kuchlanganlik  holati  ro’y  berib,  poydevorning  asosi  bo’ylab  urinma 
kuchlanish miqdori qarshilik kuchi qiymatiga nisbatan oshib ketadi. 
 
 Inshootni 
loyihalaganda, 
qurganda 
gruntlarda 
ro’y 
 
beradigan  
kuchlanganlik  holatini  hisobga  olish  va  ular  ta’sirida  hosil  bo’ladigan  chokish 
miqdorini aniqlash zarur. 
Gruntlar cho’kishi natijasida inshootlarda xavfli deformatsiyalar ro’y berishi 
mumkin.  Shu  sababli  gruntga  yo’l  qo’yish  mumkin  bo’lgan  bosim  bilan  ta'sir 
etiladiki,  bu  bosim  ostida  grunt  mustahkam  bo’lishi  kerak.  Yo’l  qo’yish  mumkin 
bo’lgan  bosim  miqdorini  aniqlashda  inshootning  turi  ham  hisobga  olinadi.  Bunda 
uch hol bo’lishi mumkin: 
1) 
inshoot 
cho’kishga 
juda  ta'sirchan 
bo’lsa, 
cho’kish 
qiymati 
deformatsiyaning I - bosqichiga mos kelishi kerak. 
2)  agar  inshoot  cho’kishiga  unchalik  ta'sirchan  bo’lmasa,  gruntning  yuk 
ko’tara olish qobiliyatidan to’la foydalaniladi. Masalan, ko’priklarning tayanchini, 
uylarni  qurish  aniqlash  kerak  bo’ladi.  Bu  holda  bosim  miqdori  deformatsiyaning 
ikki bosqichidagi bosim miqdoriga mos keladi.  
3)  agar  inshoot  har  qanday  deformatsiyalarga  yo’l  qo’ya  oladigan  bo’lsa, 
bosim  miqdori  deformatsiyaning  uch  bosqichidagi  bosimga  mos  ravishda 
o’zgarishi mumkin.  
 
Gruntga  beriladigan  bosim  miqdori,  qaysiki,  uning  ta'sirida  inshoot 
zaminidagi  gruntda  hech  qanday  buzilish  ro’y  bermaydigan  bosim 
xavfsiz  bosim 
deyiladi va u quyidagi ifoda orqali topiladi: 
 


237 
 
 
 
 
h
chuq 
- poydevorning chuqurligi;  
C

- gruntning tutashuvchanlik yoki bog’liqlik kuchi; 
w
tg

- ichki ishqalanish koeffitsienti. 
,  qaysiki  u  Bosim  ta'sirida  poydevordan  tashqarida  buzilish  ro’y  beradigan 
tashqi  kuch 

Download 7,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   167   168   169   170   171   172   173   174   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish