Z. S. Ubaydullayeva, sh. R. Xalimova muhandislik geologiyasi va gruntlar



Download 7,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet139/252
Sana06.01.2022
Hajmi7,26 Mb.
#322513
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   252
Bog'liq
fayl 1625 20210826

        Gruntlarning plastikligi
 deb, tashqi kuch ta’sirida butunligi saqlangan holda 
shaklini o’zgartirishi va tashqi kuch olingandan so’ng shaklini saqlash qobilyatiga 
aytiladi.  Gilli  gruntlar  namlikning  ma’lum  miqdorida  plastik  holatida  bo’ladi. 
Namlik  plastiklik  holatidagi  namlikdan  kamaysa  grunt  qattiq  holatga,  ko’paysa, 
oquvchan holatga o’tadi. 
        Gruntning  plastiklik  holati  namlikning  ikkita  keskin  nuqtasi  atrofida,  ya’ni 
oquvchanlik  (yuqori  plastiklik)  chegarasida  va  jo’valash  (pastki  plastiklik) 
chegarasida bo’ladi.  
Gruntning oquvchanlik chegarasi shunday namlik bilan tavsiflanadiki, bunda grunt 
plastik holatdan oquvchan holatga o’tadi. Bunda grunt donalari orasidagi bog’liqlik 
yo’qolib, u mustahkamligini yo’qotadi. 
        Gruntlarning  oquvchanlik  chegarasini  aniqlashda  A.  M.  Vasilyevning 
muvozanatdagi konusidan foydalaniladi  
Muvozanatdagi  konusning  balandligi  25  mm, 
og’irligi  76  gr  bo’lib,  cho’qqisidagi  tashkil  qilgan 
burchagi 30
0

        Oquvchanlik  chegarasini  aniqlash  uchun  gruntdan 
o’rtacha  miqdorda  (50  sm
3
)  namuna  olib,  havonchada 
maydalaniladi  va  teshiklari  0,5  mm  bo’lgan  elakdan 
o’tkaziladi. Elakdan o’tgan gruntdan o’rtacha miqdorda  namuna olib qozonchaga 


188 
 
 
solinadi  va  ustidan  suv  quyib,  hamir  qoriladi.  Tayyorlangan  hamir  yaxshilab 
aralashtiriladi,  u  yoyilib  ketmasligi,  qo’lga  yuqmasligi  kerak.  Shu  yo’l  bilan 
tayyorlangan hamir usti tekislanib qozonchasi bilan asbob ustiga qo’yiladi. So’ngra 
hamir  ustiga  konus  yaqinlashtirilib,  o’z  og’irligi  natijasida  hamirga  tushuriladi. 
Agar  muvozanatdagi  konusning  uchi  5  sek  davomida  10  mm  chuqurlikka  botsa, 
grunt  oquvchanlik  chegarasida  hisoblanadi.  Agar  10  mm  botmasa,  hamirga 
tomchilab  suv  quyib,  tajriba  qaytariladi.  Agar  konus  10  mmchuqurlikdan  ko’p 
botib ketsa, hamirga grunt qo’shiladi va tajriba yana qaytariladi. 
        Grunt  holati  oquvchanlik  chegarasiga  keltirilgandan  so’ng,  hamirdan  10  gr 
dan  kam  bo’lmagan  miqdorda  namuna  olinib,  tortish  usuli  bilan  namligi 
aniqlanadi.  Hosil  bo’lgan  namlik  miqdori  gruntning  oquvchanlik  chegarasidagi 
namligi bo’ladi.  

Download 7,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish