Z. M. Islomov, N. A. Muhamedov, F. A. Sindarova dinshunoslik akademik litseylar va kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma toshkent «Niso Poligraf»

Yahudiylik  manbalari.
 
Tavrot  (Tora)  yahudiy  dinining 
muqaddas  manbalaridan  sanaladi.  U  Muso  payg‘ambarga 
Tur  tog‘ida  berilgan.  Yahudiy  dinining  ikkinchi  manbasi 
Talmuddir.  Ushbu  manbalar  Injilning  tarkibiy  qismlarini 
tashkil etadi.
Tavrot besh kitobni o‘z ichiga oladi:
1) «Ibtido»;
2) «Chiqish»;
3) «Levit» (qabila boshliqlari);
4) «Sonlar»;
5) «Ikkinchi qonun».
Talmud (qad. yahud. lamid – o‘rganish) u og‘zaki qonun, Tora 
esa  yozma  qonun  deb  yuritilgan.  Talmudning  Falastin  nusxasi 
milodiy III asrda, Vavilon (Bavliy) nusxalari esa milodiy V asrda 
ko‘chirilgan.  Unda  yahudiylarning  esxatologik  (ya’ni  oxirat, 
qiyomat,  marhumlarning  tirilishi,  oxiratdagi  ajrim  va  hokazo) 
tasavvurlari,  marosimlari,  urf-odatlari  bayon  etilib,  u  248  ta 
vasiyat, 365 ta taqiqni o‘z ichiga oladi.
Midrashlar  –  yahudiylarning  yana  bir  diniy  manbasidir. 
U  diniy  qonun-qoidalar  to‘plami  bo‘lib,  sinagoga  (yahudiylar 
ibodatxonasi) targ‘ibotlarida foydalanadilar.

---

21