Z ibodullayev

10.3.2.  Yurak ritmining psixogen  buzilishlari
Yurak  ritmining  psixogen buzilishlari,  odatda,  yurak urishining 
tezlashuvi bilan ifodalanadi.  Bu paytda yurak urishlari minutiga  100— 
120 gacha yetadi va ko‘pincha o ‘lim vahimasi bilan kechadi.  Bunda 
bem orlar yurakning  har bir urishini  aniq sezib turadi.  Nafas yetish- 
maydi,  sovuq terga botadi,  oyoqlari titraydi va bemor,  odatda,  yotib 
oladi. Yurak ritmining psixogen buzilishlari, jismoniy zo‘riqishlardan 
keyin  emas,  balki  hissiy  zo'riqishlardan  keyin  paydo  bo'ladi.
A ffektiv-ipoxondrikbem orlar  o'zlarining odatdagi  ishlash  yoki 
yashash uslubini o'zgartirishsa,  uzoq vaqt transportda yurishsa yoki 
hissiy va  aqliy  zo‘riqishlarga  olib  keluvchi  har  qanday  vaziyatlarda 
yurak urishlari tezlashib ketadi.  U lar yozning issiq kunlarini yomon 
o‘tkazishadi,  doimo salqin joyga intilishadi,  asosan kunning ikkinchi 
yarmida yurak urishi kuchayadi va nafas yetishmaydi.  Ovqatni (ayniqsa, 
xamir ovqatni)  to‘yib  yeyish,  mehmonda uzoq vaqt  qolib  ketish ham 
yurak urishlarining kuchayishiga olib keladi.  Psixogen taxikardiyalarda 
EK G   da  organik  o ‘zgarishlar  kuzatilmaydi.  Bem orlarda  simpatik 
tonusning oshishi sinusli taxikardiya, parasimpatik tonusning oshishbi 
sinusli  bradikardiya  bilan  nam oyon  bo‘ladi.  Odatda,  bradikardiya 
kam  uchraydi  va  qon  bosim ining  tushib  ketishi,  bosh  aylanishi, 
ichak peristaltikasining kuchayishi bilan kechadi.  Bu bemorlarda yurak 
sohasi  «qotib  qolgandek»,  yurak  urishdan  «to‘xtagandek»  tuyuladi, 
nafas  yetishmaydi,  bo ‘g‘ilib  yordamga  chaqira  boshlaydi.  Yurak 
urishlaming funksional tarzda o ‘zgarishi affektiv holatlarda ko‘p kuza­
tiladi. Psixogen taxikardiya unga qarshi dorilar bilan davolanganda emas, 
balki  sedativ  dorilar  yoki  antidepressantlar  berilganda  kamayadi.