Z ibodullayev

Davolash.N arkom anlarni  davolash  prinsiplari  maxsus adabiyot 
va dasrliklarda mukammal yoritilgan. Ammo tibbiy psixolog bemorlarni 
davolash bilan bog‘liq b o ‘lgan bir qator m uam m olarni bilishi zarur.
D astaw al,  bem or  statsionarga  yotqizilishi  shart,  chunki  davo- 
lanish  sharoitida  kuzatiladigan  noxush  holatlar  va  abstinent  sin- 
drom ning  yana  paydo  bo‘lishi,  giyohvand  m oddani  yana  iste’mol 
qilishga majbur qiladi.  Davolash muolajalari narkolog nazorati ostida 
giyohvand moddalarni qabul qilishni to ‘xtatishdan boshlanishi lozim. 
Sog‘lom  va  yosh  bem orlarda  giyohvand  moddalarni  qabul  qilishni 
birdaniga va butunlay to'xtatish mumkin, keksa va o‘ta ojiz bemorlarda 
bosqichm a-bosqich  to ‘xtatiladi.
G iyohvandlikni  davolash,  odatda,  bir  necha  bosqichda  olib 
boriladi.  Bular  dezintoksikatsiya  m uolajalari,  psixopatologik  va 
somatonevrologik  buzilishlarni  davolash,  metabolik  buzilishlarni 
bartaraf  etish,  ruhiy  qaramlikning  asosiy  mexanizmlariga  qarshi 
yo‘naltirilgan  davolash  muolajalari  o‘tkazish,  kasallikning  takror- 
lanishiga qarshi davolash choralarini ta’minlash.
Dezintoksikatsiya  maqsadida  reopoliglukin,  xlorid  natriyning 
izotonik  eritmasi  va  boshqa  elektrolitlar  kuniga  2000  m l  gacha 
yuborilishi  m um kin.  Zaruratga  qarab,  qon  preparatlari  -  albumin, 
plazma, toza qon h am  buyuriladi.  Og‘ir vaziyatlarda gemosorbsiya va 
gemodializ  m uolajalari ham   o‘tkaziladi.  Shuningdek,  kalsiy xlor  10 
ml  -  10%  Ii,  tiosulfat  natriy  10  ml  -  30%  li,  magniya sulfat  5-10  ml
—  25%  li,  to m ir  ichiga,  unitiol  5-10  ml  5%  li  mushak  orasiga 
yuboriladi.
N ootroplardan  nootropil  kuniga  20-40  ml  dan  tom ir  ichiga 
tom chilatib  yuboriladi,  vitam inlar  —  B l,  B6,  S  kuniga  10  ml 
gacha 40%  li glukozada  tom ir ichiga yuborilishi mumkin.
Abstinent  sindrom ini  davolashda  psixotrop  dorilardan  2,5%  li 
aminazin  1 -3 ml 5-7 kun mobaynida t/i,  m /o ga yoki 2,5% li tizersin 
2-4  ml t/i,  m /o  ga,  1%  li dimedrol  1-2  ml valium 0,5%  li 2-4  ml t /
i,  m /o  ga.  Shuningdek,  kordiam in,  kamfora,  kofein,  m eprobam at, 
galoperidol  kabi  dorilarni  ham   buyurish  mumkin.  Yurak  va  nafas
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

faoliyatini  norm al  holatda ushlab  turish  uchun,  albatta,  kordiam in 
tavsiya qilinadi.
N eyroleptiklardan  neuleptil  kuniga  10-20  mg,  sonapaks  100- 
200  mg  dan  buyuriladi.  U zoq  davom   etuvchi  neyroleptiklardan 
piportil  2  mg  2  haftadal  m ahal,  keyinchalik,  har  o y d ab ir  m ahal. 
Antidepressantlardan  fluoksetin,  zoloft  kabi  dorilar  buyuriladi.
Albatta, giyohvandlikni  davolash  o ‘ta  murakkab va  m ashaqqatli 
jarayon  bo‘lib,  farmakologik  dorilar  bilan  davolash  usullari  narko- 
logiya  darsliklarida  batafsil  yoritilgan.  Giyohvandlikni  davolashda 
ishlatiladigan psixoterapiya usullari turli-tum andir — oddiy suhbatdan 
tortib gipnozgacha.Psixoanaliz usullari  ham judasam aralidir.Bem or- 
ning jismoniy  m ehnat  bilan  shug‘ullanishi  esa  davolash jarayoniga 
ijobiy  ta ’sir  ko'rsatadi.
Bemor abstinent holatdan chiqqandan keyin uzoq vaqt narkolog 
va psixolog nazoratida turishi lozim.