Z. D. Rasulova, Sh. H. Quliyeva, A. R. Jo‘rayev texnologiya fanini o‘qitish metodikasi

Ixtisoslik
- insonning mehnat taqsimoti natajasida kasb ichida alohidalangan 
doimiy ishlab chiqarish faoliyati (asbobsoz chilangar, yig‘uvchi chilangar, 
universal chilangar). 
Malaka - kasb yoki ixtisoslikni mukammal egallanish darajasidir. Ishchi 
razryadi, klassik yoki unvoni ishchining malaka ko‘rsatkichi hisoblanadi.
7.3. Mehnat jarayoni, texnologik jarayon
Texnologik jarayon deganda ishlab chiqarish mahsuli holatini o‘zgartirish 
(shtampovka quyish, kesish, yig‘ish va x.k) bilan bevosita bog‘liq ishlab chiqarish 
jarayonining bir qismi tushuniladi. 

---

80 
Texnologik operatsiya - bir yoki bir necha tomonidan bir ish o‘rnida 
bajariladigan texnologik jarayonning tugal qismini bildiradi. Masalan: (qirqish, 
charxlash, arralash). 
Texnologik jarayonning navbatdagi elementi o‘tishdir, o‘tish texnologik 
operatsiyaning bir ish o‘rnida bir asbob bilan bajariladigan qismidir. Texnologik 
jarayon elementlaridan ma’lumki, texnologik jarayoni bajarishga qaratilgan 
mehnat faoliyati etarlicha to‘la aks ettirilgan. Yoshlarni mehnatga tayyorlash 
maqsadida mehnat jarayonini yana ham batafsilroq tahlil qilmoq kerak. 
Mehnat jarayoniga
: mehnat operatsiyasi mehnat uslubi (priyomi),
mehnat harakatlari kiradi. 
Mehnat operatsiyasi-mehnat jarayonining bir qismi bo‘lib, bu ishchining 
muayyan texnologik operatsiyalarni bajarishga qaratilgan aqliy va jismoniy 
faoliyati yig‘indisidan iborat. 
Mehnat uslubi - mehnat operatsiyasi ichida alohida o‘tishlarni (perexod) 
bajarishga qaratilgan mehnat bo‘laklari yig‘indisidan iborat. 
Masalan:
 
masalan egovni qo‘lga olish, gavdani ish vaziyatiga keltirish, 
egovlash vaqtida harakatlar. 
O‘quvchilarni mehnatga tayyorlashda mehnat protsesslarining mayda 
bo‘laklarga ajratib o‘rnatish juda zarurdir. Mehnat harakatlari-o‘quvchini nerv-
muskul faoliyatining biror-bir ish amaliyotini bajarish uchun sarflanishidir.