Õz betinshe jumısı

Informaciya muǵdarı hám uzatıw tezligi.
Informaciya hám taǵı basqa kóplegen túsinikler (mısalı, waqıt jumıs temperatura, aralıq hám basqalar ) sıyaqlı olshenedi, Biraq onıń ólshem birligi siz bilgen matematika yamasa fizika stulda tanıwǵan ólshew birlilarimizdan parıq etedi.
Informaciyanı ólshew ushın ol jaǵdayda qatnasıw ekgan hárip, nomer hám basqa belgiler 0 hám 1 nomerleri menen kodlanatuǵın kodqa almastırıladı.
Mısalı 3 nomeri 11 sıyaqlı ; 8 nomeri 1000 kabi; A hárıbi 01000001 ; m hárıbi bolsa 11011101 sıyaqlı ańlatpalanadı.
Informaciyanıń eń kishi ólshem birligi retinde bıyt qabıl etilgen. Bıyt informaciyanıń cifrlı ańlatpası daǵı 0 yamasa 1 belgisi bolıp, inglis tilindegi “binariy digt” sózinen alınǵan hám “ekilik nomeri”” degen mánisti ańlatadı.
Mısalı : 100101001 de 9 bıyt bar. Sebebi ol jaǵdayda 9 nomer qatnasıw etpekte.

Informaciyalardı kodlawdıń usılları.

Maǵlıwmatlardı kodlaw

Qálegen sanlı, tekstli, grafiklı, dawıslı hám basqa informaciyalar
kompyuter yadında ekilik sanaq sistemasındaǵı sanlar kóriniste
ańlatpalanadı.
Ekilik sanaq sisteması : 0;1
Úshlıq sanaq sisteması : 0;1;2
Tórtlıq sanaq sisteması : 0;1;
Onlıq sanaq sisteması : 0;1; 2; 3; 4; 5; 6 ; 7; 8; 9
Qálegen sanlı, tekstli, grafiklı, dawıslı hám basqa informaciyalar kompyuter
yadında ekilik sanaq sistemasındaǵı sanlar kóriniste ańlatpalanadı.
Informaciya sanlı, tekstli, súwretli hám basqa sırtqı kórinislerde usınıs etiliwi múmkin. Informaciyanı berilgen formadan basqa formaǵa ótkeriw procesi kodlaw dep ataladı.
Informaciya sanlı, tekstli, súwretli hám basqa sırtqı kórinislerde usınıs etiliwi
múmkin. Informaciyanı berilgen formadan basqa formaǵa ótkeriw procesi
kodlaw dep ataladı.
Qálegen sanlı, tekstli, grafiklı, dawıslı hám basqa informaciyalar
kompyuter yadında ekilik sanaq sistemasındaǵı sanlar kóriniste
ańlatpalanadı.
Kompyuter yadında qálegen tekst belgiler kodın ketma-
ketligidan ibarat boladı. Yaǵnıy harfning ornına onıń kodlaw kesteindegi nomeri saqlanadı. Hárip hám belgilerdi suwreti olardı monıtorǵa shıǵarıw hám baspadan shıǵarıw momentinde usınıs etiledi.
Barinen burın 8 bitli kodlaw sisteması qollanılǵan hám ol ózinde 128 belgilerdi sáwlelengenlestirgen edi. Keyinirek jeke kompyuterlerden paydalanıwdı ǵalabalıqlasqanı dan keyin ASCII (American Standart Code for
Information Interchange- «Informaciya almaslaw ushın Amerika standart kodi»
dep atalıwshi kodlawdı standart kestesi qollanila baslandı. Bul
kodlaw kestein yarımı (0-127 belgiler) ASCII standart kodlaw
sistemasına muwapıq - ózgermeytuǵın esaplanadı, qalǵan ekinshi yarımı (128-255 belgiler) bolsa sol kodlaw sisteması qaysı mámlekette qollanılatuǵın bolsa,
sol mámlekettiń belgilerin kodlaw ushın ajıratılǵan.
On altılıq sanaq sisteması daǵı Lotin álippesin kodları
B hárıbin Unicode sistemasındaǵı kodı 0042
I hárıbin Unicode sistemasındaǵı kodı 0049
L hárıbin Unicode sistemasındaǵı kodı 004 C
M hárıbin Unicode sistemasındaǵı kodı 004 D
Ekilik- o'noltilik kestege qaray :
B hárıbin Unicode sistemasındaǵı ekilik kodı : 0042 (16 ) =0000000001000010 (2)
I hárıbin Unicode sistemasındaǵı ekilik kodı 0049 (16 ) =0000000001001001 (2)
L hárıbin Unicode sistemasındaǵı ekilik kodı 004 C (16 ) =0000000001001100 (2)
M hárıbin Unicode sistemasındaǵı ekilik kodı 004 D (16 ) =0000000001001101 (2)
Kompyuterde vILIM sózi Unicode halqaro kodlaw sistemasında ekilik
sanaq sistemasında 0 hám 1 sanlarınıń tómende ketligidan ibarat boladı :
000000000100001000000000010010010000000001001100000000000100 10010000000001001101 Bul 10 báyit, 80 bıyt informaciya bolıp tabıladı