Õz betinshe jumısı

Malumotlarni kodlaw

Insan informaciyalardı jıynaw, saqlaw hám qayta islewde qolay hám de qısqa kóriniste bolıwı ushın túrli belgilewlerden paydalanadı. Buǵan dawıslardı hárip hám nomerler arqalı, muzıka dawısların notalar arqalı, matematikalıq, fizikalıq, biologiyalıq nizamlıqlardı formulalar arqalı ańlatılıwın mısal qılıw múmkin.

Malumotlarni kodlaw haqqında

Insan bolmıstıń bir bólegi bolǵanı ushın mudami bolmıstıń tásirin sezib turadı. Bul tásirdi túrli signallar (dawıs, jaqtılıq, elektomagnit, nerv hám taǵı basqa ) kórinisinde qabıl etemiz. Insanǵa úzliksiz tásir etip turıwshı informaciyalardı analog informaciyalar dep ataladı

Insan analog informaciyalardı qayta islewi ushın onı qandayda bir bólegin ajıratıp aladı hám analiz etedi. Analiz qılıw processinde informaciyanı qayta islew ushın qolay bolǵan kóriniske ótkeredi. Bunda insan túrli 13 belgilerden paydalanadı. Mısalı, sizge málim bolǵan álippe háripleri insanǵa túsinikli bolǵan dawıslardı, nota belgileri bolsa muzıkalıq dawıslardı ańlatadı. Bul belgiler járdeminde insanǵa esitilip atırǵan, sóylew yamasa muzıkanı qaǵazǵa túsiriw ańsat keshedi. Sonday eken, insan informaciyalardı qayta islew ushın onı uzlukli kóriniske ótkerar eken. Informaciyalardı bul sıyaqlı uzlukli kórinisin diskret informaciyalar dep ataladı.
Insan tárepinen islep shıǵarılǵan apparatlar ishinde analog informaciyalar menen isleytuǵınları da, diskret informaciyalar menen isleytuǵınları da bar. Diskret informaciyalardan eń kóp tarqalǵanı cifrlı informaciyalar bolıp tabıladı, yaǵnıy úzliksiz informaciyanıń nomerler arqalı kórsetilgen kórinisi bolıp tabıladı. Analog signallar menen isleytuǵın apparatlar analog apparatlar, cifrlı informaciyalar menen isleytuǵın apparatlar cifrlı apparatlar dep ataladı. Analog apparatlarǵa televizor, telefon, radio, fotoapparat, videokamerani, cifrlı apparatlarǵa jeke kompyuter, cifrlı telefon, cifrlı fotoapparat, cifrlı videokamerani mısal qılıw múmkin.
Informaciyalar ústinde ámeller orınlaw qolay bolıwı ushın anıq bir qaǵıydalar tiykarında basqa kóriniske ótkeriw procesi informaciyanı kodlaw dep ataladı. Informaciyalardı kodlaw insaniyat tárepinen tek ámeller orınlaw qolay bolıwı ushın emes, bálki informaciyanı jasırın saqlaw ushın da qollanılǵan. Kodlawdıń bul kórinisi shifrlaw dep ataladı.

Áyyemginde informaciyalardı kodlaw

Turmısda informaciyanı kodlawdıń ko'pdan-kóp usılları bar. Birinshi kodlawdı qollaǵan insan áyyemgi Gretsiya sarkardasi Lisandro esaplanadı. Ol informaciyanı jasırın saqlaw, yaǵnıy kodlaw ushın málim bir qalıńlıqtaǵı " Ssital" tayaqchasini oylap tapqan. Kodlawdıń bul usılı orın almastırıw usılı dep ataladı.