‘z b e k ist o n r esp u b L ik a si oliy va 0 ‘rta maxsus ta’l im V a zir L ig I

Qarang:
И.В. Вернадский. 
Живое вещество. М., 1973, стр. 16.
2 
Qarang:
Y. Shodimetov. 
Ijtimoiy ekologiyaga kirish. 
Т., 
,,0 ‘qituvchi“, 
1994, 20 — 21-betlar.
158

---

Tabiatni falsafiy tushunishga k o ‘ra, tabiat, bu — benihoyat 
xilm a-xil shakl va k o ‘rinishlari bilan bizni qurshab turgan bir 
b u tu n olam , y a ’ni m oddiy borliqdir. ,,T abiat“ tushunchasi keng 
m a’noda fazoda cheksiz va vaqtda abadiy moddiy borliqni ifodalaydi. 
Tabiat jonsiz va jonli tabiatlarning birligidan iborat. Jonsiz tabiatdan 
jonli tabiatni farqlantiruvchi asosiy om il, bu — jo n li tabiatga xos 
hayot jarayonidir.
F a n in so n n i jo n li ta b iatn in g u zo q ev o lu tsio n taraq qiyo ti 
natijasida paydo b o ‘lgan oliy jo n li m avjudot deb tu sh u n tirad i. 
Jam iyat esa, tab iat taraqq iy o tin in g m ahsuli, u n in g b ir qism i. 
T ab iatd a va ja m iy atd a obyektiv q o n u n la r am al qiladi. T abiatn i 
h ech kim y aratm ag an , u azaliy va abadiy m avjud, m ak o n d a 
cheksiz va vaqtda abadiy, degan xulosa m uqobil falsafiy qarash - 
larning biridir.
II. Jam iyat b orlig‘i va uning falsafiy tah lili
H adislarda jam iyat hayotining asosiy m ezonlari haqida shunday 
fikrlar aytilgan: 
,fo d sh o h la rin g iz odil, boylaringiz saxiy, ishla-
ringiz bam aslahat bo ‘Isa, sizga yerning ostidan usti yaxshi
D em ak, odam lar o ‘rtasidagi m u n o sabatlar yuksak m a ’naviy 
om illar: odillik, saxiylik, ham fikrlik, h am jihatlik asosida shakl­
lanishi va rivojlanishi jam iy at h ay o tid a ad o lat, haq iq at q aro r 
topishining asosiy shartidir.
Jamiyat — kishilar o ‘rtasidagi manfaatlar va maqsadlarni
oqilona m ushtaraklashtirishga asoslan gan, axloqiy, huquqiy