‘z b e k ist 0n r espublik asio liy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Oriylar va ularning Hindistonga kirib kelishi. 
U larning bit 
qismi O i t a Osiyo va Erondagi daryo bo'ylaridagi unum dor yerlar- 
da yashab dehqonchilik bilan shug'ullangan. O riylarning boshqa 
qismi esa shu hududning dasht va tog' yaylovlarida yashab qora- 
tnol, q o ‘y, echki, ot va tuya boqib chorvachilik bilan sh u g iillan
ganlar. Sharqda va Janubi-sharqda Q adim gi H indistoi bilan che- 
garadosh b o iish g a n , ular bilan qo 'sh n ich ilik qilishgan. Qadimgi 
hindlar ularni “oriy”, 
“oriya”, Eroniylar esa “ayriya” “eyraj" 
deb nom laganlar. Oriy atam asining o 'zbek ch a tarjim asi olijanob, 
u lu g ‘vor, yaxshi oiladan va aslzoda kabi m a’nolarni anglatadi.
M.av. II m ingyillikning o 'rtalarid a oriylarning bir qismi Su- 
laymon, H indikush va Janubiy B adaxshondan oshib o 'tib . Panjob 
viloyatini bosib olganlar. O riylar bilan H indistonning mahalliy 
aholisi o ita s id a ayovsiz shiddatli jan g lar b o'lg an . Bu jan glar haqi­
da “M axabxarata” va “R am ayana" 
dostonlarida m ukam m al m a iu m o t 
berilgan. P anjobga o ‘rnashib olgan 
oriylar qoram ol - sigir. buqa, ho'k iz, 
buzoq, q o ‘y, echki, ot va tuyalar 
boqib, asosan chorvachilik bilan 
shug‘u ila n g a n . K eyinchalik esa ular 
G ang va Jam na daryosi b o ‘yidagi 
unum dor yerlar ham da to g ‘ yay- 
lovlarini bosib olganlar. O riylar kel- 
gunicha H indistonda ot b o im a g a n
U lar H indistonga o 'zlari bilan ot. 
tuya va qoram ol]arning yangi zotla- 
rini olib kelganlar.
Oriylar H indistonning shim o­
li-g'arbiy va shim oliy viloyatlarini 
bosib olib, asta-sekinlik bilan m a­
halliy hind qabilalari bilan aralashib 
276
3-§. M.av. X V -IV asrlarda Q adim gi H indiston

---

ketgan. M ahalliy aholi oriylardan tem irchilik va tem ir qurollardan 
I'oydalanishni oi'gan gan. Tem irdan bolta. belkurak, om och tish- 
lari. q u ro l-y aro g \ aslaha va turli buyum lar yasaganlar. Tem ir tishli 
om och va boshqa tem ir qurollardan foydalanish dehqonehilik va 
lum arm andchilikning yanada rivojlanishiga, x o'jalikdagi boshqa 
lurmoqlarning ravnaq topishiga ju d a katta turtki bergan.