‘z b e k ist 0n r espublik asio liy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

IV
egallagan. U M isrni m.av. 1365-yildan 1348-yilgacha boshqargan. 
A m enxotep 
IV 
davrida M isr davlati kuchsizlanib, qaram m am ­
lakatlar uning ta ’siridan chiqib keta boshlagan. M isrning kuchsizla- 
nishidan foydalangan ko'chm anchi jangari qabilalar m am lakatga 
bostirib kirgan.
Exnafonning diniy islohotlari. 
A m enxotep 
IV 
davrida M isrda 
har xil nizo va fitnalar kuchaygan. F ir’avn diniy islohot o'tkazib, 
k o 'p xudolikni cheklab yakka xudolikni jo riy qilishga uringan. 
U A m on xudosiga sig'inishni bekor qilib, ularning xodim lari- 
ni q u v g 'in qilgan. A m enxotep 
IV 
m am lakatda Aton - Q uyoshga 
sig 'inishni jo riy qilgan. Shu m unosabat bilan M isrda yangi poy- 
taxt-A xetaton shahrini bunyod etgan. Bu shahar “Exnaton” deb 
atalgan. U ning m a’nosi "Q uyosh shu’Iasi” demakdir. A m enxotep
IV 
ham o 'zin i “Exnaton” nomi bilan atashni buyurgan. U yangi din
57

---

- Q uyosh ruhoniysi b o 'lib
olgan. A m m o yangi din 
eski din ruhoniylari va aho­
li tom onidan qoTlab-quv- 
vatlanm agan. M isr zoda- 
gonlari ham Exnatonning 
diniy 
islohotiga 
qarshi 
turgan. Exnaton vafotidan 
so 'n g uning yaqin qarin- 
doshlari va am aldorlari il- 
garigi dinning ruhoniylari 
bilan m urosa qilishga m aj­
bur bo'lganlar. Zodagon 
va ruhoniylar Exnatonning 
kuyovi Tutanxam onni taxt­
ga o 'tq izad i. M am lakatda eski din tartibi o'rnatilib. uning kohinlari
- ruhoniylariga katta im tiyozlar berilgan. U larning baxtiga qarshi 
Tutanxam on 19 yoshida o'lg an . R uhoniylar uni g 'o y at katta dab- 
daba bilan yer osti dahm asiga dafn etganlar. Tutanxam onning beva 
qolgan xotini X ett shahzodasiga turm ushga chiqqan. M isrning oliy 
am aldorlari M isr taxtiga begonaning kelib o 'tirish ig a y o 'l qo 'y m a- 
ganlar. Xett shahzodasi fitnaehilar tom onidan o'ldirilgan. 18-sulola 
davrida M isrda yana parokandalik boshlanib m am lakat zaillashib 
ketgan, x o 'ja lik ham tushkunlikka uehragan.