‘z b e k is t n r espu blik asi o L iy va ‘rta m axsus ta’ L i m vazirlig I


Nima  so ‘rasa  bergil,  kerak  bo ‘Isa  ol



Download 11,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet301/413
Sana16.01.2022
Hajmi11,97 Mb.
#379486
1   ...   297   298   299   300   301   302   303   304   ...   413
Bog'liq
Pedagogika. 1-qism (M.Toxtaxojayeva, S.Nishonova) 583e888c8e1f192e31521286245d8a52

Nima  so ‘rasa  bergil,  kerak  bo ‘Isa  ol
 
Chindan  ко ‘rdim  ushbu  odam lar
 
H iyla-nayrangni  bilm aydi(lar)3.
1  Y u su f  X os  H ojib.  Q u ta d g 'u   bilig  (S ao d a tg a   y o ‘llovchi  b ilim )  //N a s h rg a   tayyorlovchl 
Q .K arim o v .  —  T o sh k e n t,  F a n ,  1971.  6 5 9 -b et.
2  O 's h a   kitob,  6 6 6 -6 6 7 -b etlar.
5  O 's h a   asar,  6 6 4 -6 6 5 -b etlar.
www.ziyouz.com kutubxonasi



Y u s u f  Xos  H ojibning  m e h n a t  ahli  haqidagi  bu  fikrlari  h a q i q a t a n  

h a m   ularga  n i s b a t a n   h u r m a t   va  e h t i r o m n i   a n g la ta d i.  Y u s u f   X o s 
H o jib n in g   m e h n a t   tarbiyasiga  oid   progressiv  q a ra sh la ri  tarb iy a v iy  

jih a td a n   diqqatga  sazovordir.
XV  asrning  yirik  m u ta fa k k iri  A lish e r  N a v o iy n i n g   m e h n a t k a s h  
insonni  ulug‘lovchi,  m eh n at  tarbiyasi  haqidagi fikrlari «Hayratul  abror», 
« F a rh o d   va  Shirin»,  « M a h b u b - u l  qulub»  asarlari  h a m   mavjud.
Alisher  N avoiyning  haqiqiy  inson  u c h u n   en g   yaxshi  fa zilatlardan 
biri  m ehnatsevarlik  deb   k o ‘rsatadi.  U  «H a y ratu l  ab ror»ning b e s h in c h i 

m aqo latid a  kishilarning  saxovatiga  k o ‘z  tik ish d a n   k o ‘ra  o ‘z  q o i i   bilan 
hayot  kechirish  u lu g ‘roq  va  oliyjanobroq  ekanligini  « H o t a m   T o y i » 1 
hikoyatida  keltiradi.
H o ta m   Toyi  bir  kuni  q o ‘y - q o ‘zilar  s o ‘ydirib,  xalqqa  k atta  ziyofat 
beradi.  S o ‘ng  biroz  d a m   olish  u c h u n   dalaga  chiqadi.  U n g a  yelkasida 
o ‘tin  k o ‘tarib kelayotgan b i r c h o l  uchraydi.  H o t a m  Toyi  unga  « D a sh td a  
yurib  bexabar q o lgandirsan,  tashla  bu  o g ‘ir  yukni,  H o ta m   uyiga  borib 
ziyofatda  izzat  k o ‘rgil»,  —  deydi.  S h u n d a   ch o l  kulib:  «Ey,  o y o g ‘iga 
hirs  b and  solgan,  g ‘ayrat  vodiysiga  q a d a m   u r m a g a n   kishi,  sen  h a m   bu 
tik a n   m ehnatini  che k k in   va  H o t a m n i n g   m i n n a t id a n   qutulgin»,  —  d e b  
javob  qiladi.
H o ta m   Toyi  ch o ln in g   bu  s o ‘zlariga  t a n   b eradi  va  halol  m e h n a t  
bilan  kun  kechirishi  uning  h im m a tid a n   b a la n d   ekanligini  anglaydi.
Alisher Navoiy  m e h n a tn in g   in so n n i g o ‘zallashtirishi,  faqat  m e h n a t  
tufayligina  in sonning  k am ol  to pishi  m u m k in lig in i  t a ’kidlaydi.  S h u  
m aqsadda  u  q a to r  m e h n a ts e v a r  badiiy  ob ra zlarn i  yaratadi.  M a s a la n , 
« F arh o d  va Shirin»  d o sto n in in g  asosiy q a h r a m o n i   F a rh o d   an a  s h u n d a y  
q a h r a m o n la rju m la s id a n d ir.
F a r h o d   A r m a n i s t o n   o 'l k a s i g a   q a d a m   q o ‘y g a n d a ,   o ‘z  y u r t i d a  
Q o ra n d a n   o ‘rgangan  tosh  y o ‘nish  h u n a r in i  ishlatib,  o g ‘ir  m e h n a t d a n  
ezilgan xalqqa yordam   beradi.  0 ‘z  hunari,  m e h n a ti tufayli b i r t o m o n d a n  
xalqning  og‘ir  m e h n a tin i  yengillashtirgan  b o ‘lsa,  ikkinchi  t o m o n d a n  
sevgilisi  Shirinning  h u rm a tig a   saz o v o r  b o 'lad i.
F arh o d n in g   m e h n a tse v a r  va  ijodkorligidan  ilh o m la n g a n   A lish er 
N a voiy o ‘z  d ostonining  ikkinchi  n o m i n i   « M e h m o n n o m a »   d eb   ataydi.
M ehnatga m uhabbat,  ijodkorlik d o sto n n in g  m arkaziy m asalalaridan 
biri  b o ‘lib  hisoblanadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi


Navoiy  «M ah b u b -u l  qulub»  asarida  esa  turli  ijtimoiy g u ruhlarning 
h a y o tid a g i  o ‘rn in i  belgilay d i,  fazilat  va  n u q s o n l a r i n i   k o ‘rsatadi. 
D e h q o n la r t o ‘g ‘risida  fikr yuritar ekan,  « D e h q o n k i  d o n a  sochar,  yerni 
y orm oq  bila  rizq  y o ‘lin  ochar.  ...  Olam   m a ’m u rlig ‘i  alardin  va  o lam  
ahli  masrurlig‘i  alardin.  H a r  qayonki,  qilsalar  harak o t,  elga  h am   qut 
yetkurur,  ham barakot»1,  —  deb dehqonlarni,  y a ’ni,  m ehnatkash  insonni 
u lug‘laydi.  Shu  bilan  birga  shoir bu  asarida  t e k i n x o ‘rlarni,  n o jo ‘ya  ish 
tutuvchi  kishilarni,  o c h k o ‘z  va  t a ’m agirlarni,  m eh n at  qilmay  hayot 
kechiruvchi  shaxslarni  tan q id   qiladi.
M a ’rifatparvar  sh o ir  F urqat  h am   o ‘zining  m a ’rifiy  sh e ’rlarida  ilm, 
h u n a r  haqida  fikr yuritar ekan,  h a r b i r s o g ‘lom   fikrlovchi  insonni  h u n a r 
egallashga  d a ’vat  etadi,  h u n arg a  m e h r q o ‘ygan,  uni  o ‘rganishni  d a ’vat 
etgan  kishining j a h o n d a   qadri  baland  b o ‘lajagini  uqtiradi.
Pedagog-shoir  H .H .N iy o z iy  esa  m aktab yoshlarni  ilmli,  odobli qilib 
tarbiyalashi va hunarga o ‘rgatishi  kerak,  — deb t a ’kidlagan  ekan,  yoshlar 
m a ’naviy  fa z ila tla rin in g   s h a k lla n is h id a   m e h n a t n i n g   rolini  y u q o ri 
b ah o lay d i.  S h e ’r la r id a   b o la la rn i  o t a - o n a l a r i n i n g   m e h n a ti  qad rig a 
yetishga  undaydi.
H a m z a   H a k im z o d a   Niyoziy  yoshlikda  ilm  olishning  aham iyati 
h aq id a  gapirar  e k a n ,  « 0 ‘qi»,  «Kitob»,  «Q alam »  kabi  s h e ’rlarida  ilmni 
m eh n atsiz  egallab  b o ‘lmasligi  t o ‘g ‘risidagi  g ‘oyani  ilgari  suradi.
U  yoshlarga  kelajakda  o ‘z  orzulariga  yetishish,  ilm-fanni  egallash 
u c h u n   yoshlikdan  m e h n a t  qilish  zarurligini  t a ’kidlaydi.
Yuqoridagi  f i k r l a r o ‘quvchi-yoshlarning  m e h n a t tarbiyasida  m u h im  
vosita  sanaladi.

Download 11,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   297   298   299   300   301   302   303   304   ...   413




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish