‘z b e k I s t n r e s p u b L ik a s I o liy va ‘rta m a X s u s ta’l im V a zir lig I m. P. Boltabayev, M. S. Qosimova


Ko'zda tutilgan daromadlar summasi



Download 4,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet50/147
Sana23.12.2022
Hajmi4,65 Mb.
#895101
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   147
Bog'liq
Boltabayev M.P.Kichik biznes va tadbirkoplik

Ko'zda tutilgan daromadlar summasi 
bu investisiyalashtiri- 
layotgan m a zk u r loyihani am alga osh irish evaziga kelgusida 
olinadigan foyda hajm idir. Lekin u kelgusida kutilayotgan absolyut 
m iqdorlarda em as, balki yuqorida ta ’kidlangani dek, diskontlash 
koefFisiyentlari bilan to ‘g ‘rilangan holda yuzaga keladi. Boshqacha 
qilib aytganda, form ulaning suratida s o ‘m ning bugungi qiyinatida 
ifodalangan d arom ad lar sum m asi aks etadi.
K o ‘rib chiqilayotgan investisiya loyihalarini am alga oshirish 
uch un sarflanadigan barcha xarajatlar hajm i ham xuddi shunday 
h iso b la n ad i. Bu h iso b -k ito b la r b ir n ech a yildagi investisiya 
loyihalarini am alga oshirishga qaratilgan . Agar investisiyalashtirish 
qisqa m uddatlarga (3 oy, 6 oy yoki I yilga) m o'ljallangan bo'lsa, 
bunday holda xarajatlar va darom adlarni diskontlashning hojati 
yo'q.
Foydalilik koeffisiyentiga asoslanib, agar koefFisiyent 1,00 dan 
yuqori yoki unga teng bo'lgan taqdirdagina investisiyalashtiri- 
Iayotgan loyihalam i am alga oshirish maqsadga muvofiq. A m m o bu 
hisob-kitob ham etarli emas. C h unki, m ablag' bilan t a ’m inlash 
taqchilligi yuqori sharoitlarda foydalilik koeffisiyentlari yuqoriroq 
b o'lgan loyihalarni qo'llash afzaldir. Buni quyidagi m isolda ko'rib 
chiqaylik. Deylik, ikkita investision loyiha taqdim etilgan bo'lsin.
B irinchi loyiha bo 'y ich a xarajatlar hajm i 200 ming so 'm n i 
tashkil etib va bu jam i 1 mln. so'm miqdorda diskontlangan darom ad 
keltirishi k o 'zd a tutilgan. Bunda so f darom ad 800 m ing so 'm n i 
tashkil etadi.
Ikkinchi loyiha b o 'y ich a esa jam i xarajatlar hajm i 50 m ing 
so 'm n i talab etgan holda, diskontlangan daro m ad lar hajmi esa 
450 m ing so 'm n i tashkil etadi. Bunda so f d arom ad 400 m ing 
so'm ga tengdir, y a ’ni birinchi loyihadan 2 m arta kam dir.
Sizdagi m avjud m ablag' esa 200 m ing so 'm n i tashkil etib, 
birinchi loyihani investisiyalashtirish im koniyatiga egasiz. X o'sh, 
bu m aqsadga m uvofiqm i?
A lb atta, y o 'q . C h u n k i, b irin c h i lo y ih a u ch u n foydalilik 
koeffisiyenti 5 ga (1 m ln. so 'm : 200 m ing so 'm ), ikkinchi loyiha 
uch u n esa 9 ga (450 m ing so'm : 50 ming so 'm ) teng ekanligini 
hisoblab chiqish un ch alik qiyin emas. D em ak, agar 200 m ing


so ‘m m ablag‘ingizni foydalilik koeffisiyenti 9 ga yaqin bo'lgan bir 
nechta kichik loyihalarga sarf qilsangiz, natijada siz 1,6 mln. so‘mga 
yaqin sof darom adga ega b o ‘lasiz. Bu esa birinchi loyiha daromadiga 
nisbatan 2 m artaga ko'pdir.
Biroq hayotda foydalilik koeffisiyentlari bir xil boMgan bir 
nechta loyihalar bir vaqtning o ‘zida kam d an -k am xollardagina 
uchraydi. Bu koeffisiyentlar ko‘pincha bir-biridan keskin farq qiladi. 
Shuning u ch u n qaysi loyihani tanlash masalasi hal qilinayot- 
g an d a, a w a lo , u larning foydalilik koeffisiyentlari kattaliklari 
b o ‘y ich a, y a ’ni u shbu k o effisiy en tlar m iq d o rin in g k am ayib 
borish tartibini ko‘rsatuvchi sxema tuzib, kuzatib borish m aqsadga 
m u v o fiq d ir. Buni xarajat va darom adlar m iqdoriga ko‘ra quyidagi 
jadval tarzida ham ifodalash m um kin (5.3.1-jadval).

Download 4,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   147




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish