Yusuf xos xojib “qutadg’u bilig” asari. Reja: Yusuf Xos Hojib hayot yo’li. «Qutadg’u bilig»



Download 42,97 Kb.
bet8/16
Sana13.07.2022
Hajmi42,97 Kb.
#792709
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   16
Bog'liq
YUSUF XOS XOJIB “QUTADG’U BILIG” ASARI.

Adi kachki so’z-ul masalda kalir,

Ota o’rni oti o’g’ulqa qolir.

(Masalda keladigan juda eski ta’bir bor:

Otaning o’rni (va) oti o’g’ilga qoladi.)


Qilichdan itikrak bularning tili.

(Til qilichdan ham o’tkirroqdir).


Yo’la ul uqush, ko’r, qarog’uqa ko’z,

O’luk tanga jon ul, og’in tilga so’z.


(Aql mash’aldir, qara (u) ko’rga-ko’z,

O’lik tanga-jon, soqovga tildir).


Qarinda turmush qilinch o’gratik,

Yag’iz er qatinda ketar, ey tetik.


(Ona qornida paydo bo’lgan qiliq,

(Ey) tetik (kishi), faqat qora er ostida yo’qoladi.)


O’g’il-qiz soqinchi bu tubsiz tangiz.

(O’g’il-qiz tashvishi-bu tubsiz dengiz).


Ilm-aql chirog’i.

(Yo’la ul uqush, ko’r, qarog’uqa ko’z...)


Ko’p so’zlama, oz so’zla,

Oz so’zlasang ham soz so’zla.


(Uqush so’zlama so’z, biror so’zla oz,

Tumon so’z tuguvnin bu bir so’zda yoz.)

«Qutadg’u bilig»ning badiiy qimmati va tili

«Qutadg’u bilig» XI asr adabiyotining muhim yodgorligidir. U turkiy tildagi yozma adabiyot hali u qadar boy tajribaga ega bo’lmagan bir davrda vujudga keldi. Shoir fors-tojik tilida ijod etish tradisiyasi izidan bormadi, balki katt jur’at bilan o’z ona tilida yirik badiiy asar yaratishga kirishdi va uni muvaffaqiyat bilan tugatdi. U xalq og’zaki ijodi va yozma adabiyotining tajriba va tradisiyalaridan foydalandi, xalq og’zaki ijodining maqol va hikmatli so’z kabi injulari bilan o’z asarini boyitdi, fors-tojik tilidagi pandnomalardan ilhomlandi. Yusuf Xos Hojibning «Qutadg’u bilig» asari bilan o’zbek, uyg’ur va boshqa turkiy xalqlarning klassik adabiyotida aruz vazni chuqur ildiz ota boshladi va yozma poeziyaning etakchi vazni bo’lib qoldi.

Yusuf Xos Hojib o’xshatish, sifatlash, mubolag’a va kinoya kabi badiiy til vositalariga kam murojaat qiladi.


Download 42,97 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish