Yuristning nutq

Raislik qiluvchi
(kotibga murojaat qiladi): 
Guvoh Sultonova
Ra ’no Temirovnani taklif qiling. Guvoh familiyangiz, ismingiz,
otangizning ismi, tugHlgan joyingiz va yilini, yashash va ish
joyingizni, ma ’lumotingiz, oilaviy ahvolingizni va h.k. ayting.
Siz k o ‘rsatma berishdan bo ‘yin tovlash va yolg‘on k o ‘rsatma
berish javobgarligidan ogohlantirilasiz
. 
Tarjimon kerakmi? Qaysi
tilda k o ‘rsatma berishnixohlaysiz?Men bilan birga qaytaring:
«Sudga ish yuzasidan barcha bilganlarimni aytishga qasamyod
qilaman. Faqat haqiqatni, barcha haqiqatni aytaman,
haqiqatdan boshqa hech narsa demayman». Guvoh, sudga ish
bo ‘yicha barcha bilganlaringizni gapirib bering.
140

---

Guvoh erkin tarzda gapirib bergandan keyin unga birinchi 
bo‘lib davlat ayblovchisi, so‘ngra himoyachi savol beradi. 
Sudyalar guvohga sud tergovining istalgan paytida savol berishga 
haqlidirlar.
Guvohlarni, jabrlanuvchilar va ekspertlarni so‘roq qilish 
tartibi bir xil: ish mohiyatiga aloqador savollarni berish 
lozim, noaniq (ritorik), yordamchi, ko‘rilayotgan ishga 
daxldor bo'lmagan savollarni berishga yo‘l qo'yilmaydi. 
Savollar odob doirasida, har bir so‘roq qilinayotgan 
odamning qadr-qimmati va izzat-nafsiga tegmaydigan tarzda 
berilishi lozim.
So‘ngra sud ishga tikilgan va quyidagi tartibda ko‘rib 
chiqiladigan yozma dalillami o‘rganishga o‘tadi:
Raislik qiluvchi: Yozma dalillami o ‘rganishga o ‘tamiz. Ishda
quyidagi hujjatlar bor: ekspertlarning xulosalari, tergov
harakatlari va tekshiriuv bayonnomalari.
(hujjatlar e’lon qilinadi).
Sudya yoki sudyalar nazarida barcha dalillar to‘liq, obyektiv 
va har tomonlama o'rganib chiqilgan degan xulosaga 
kelganlaridan keyin tomonlaming fikri so‘raladi. Buning 
uchun raislik qiluvchi ulardan sud tergoviga qo‘shimcha qilish 
istagi bor-yo‘qligini so'raydi.
Agar tomonlar sud tergoviga qo‘shimcha yo‘qligini bir 
ovozdan bildirishsa, raislik qiluvchi sud tergovini tugallangan 
deb e’lon qiladi.
Sud tergovining xulosa qismi quyidagi nutqiy ifoda orqali 
o‘z aksini topadi: