Yuristlar malakasini oshirish markazi jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti

pul ta’lim olish huquqi.

 Davlat bolaning b pul majburiy umumiy o‘rta

ta’lim, shuningd k o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi olishini kafolatlaydi

Bozor munosabatlariga o‘tish davrida ta’lim olish huquqiga munosabat

o‘zgardi. Ta’limning bir qismi to‘lov asosida amalga oshiriladi. Faqat maktabdagi

va o‘rta masxus va kasbiy ta’lim b pul.

Fuqarolarning davlat ta’lim standartlari doirasida ta’lim olish huquqining

kafolati davlat tomonidan moliyalashtirishdir. O‘zb kistonda davlat byudj tining

30%idan ortig‘i ta’lim sohasiga ajratiladi

192

.

Ta’lim sohasida kamsitmaslik.

Bola huquqlari to‘g‘risidagi konv nsiyaning

28-moddasi ishtirokchi-davlatlar bolaning ilm olish huquqini e’tirof etadilar hamda

ana shu huquq t ng imkoniyatlar asosida amalga oshishini ta’minlab b rdi.

192

Mo’minov A., Tillabaev M. Inson huquqlari. Darslik. /Mas’ul muharrir A.X.Saidov. -2-nashr. –T.: Adolat, 2013.

–B.324

---

331

Bola huquqlari bo‘yicha qo‘mita alohida e’tiborga loyiq guruhlarni b lgiladi,

chunki ular ta’lim sohasida kamsitilish extimoli katta. Ular sirasiga :

qizlar;

qishloqdagi bolalar;

ozchilikni tashkil etadigan guruhlarga mansub bolalar;

nogiron bolalar;

ozodlikdan mahrum bo‘lgan bolalar kiradi.

“Ta’lim to‘g‘risida”gi qonunga binoan, jinsi, tili, yoshi, irqiy, milliy

mansubligi, e’tiqodi, dinga munosabati, ijtimoiy k lib chiqishi, xizmat turi,

ijtimoiy mavq i, turar joyi, O‘zb kiston R spublikasi hududida qancha vaqt

yashayotganligidan qat’i nazar, har kimga bilim olishda t ng huquqlar

kafolatlanadi.

Ozodlikdan mahrum bo‘lgan bolalar ham o‘rta ta’lim va kasbiy-hunar ta’lim

olish huquqiga ega.

Ta’lim umumta’lim maktablarida o‘zb k, rus, qoraqolpoq, kozoq, turkman,

tojik, qirg‘iz tillarida olib boriladi. Ota tilidan tashqari o‘quvchilar davlat tili

o‘zb k tilini va xorijiy tillarni o‘rganishadi. Ozchilikni tashkil etadigan millatlarga

mansub bolalar o‘zlarining milliy tilini o‘rganishga haqli. Ta’lim muassasalarida

ta’lim b rish tilidan foydalanish tartibi O‘zb kiston R spublikasining “Davlat tili

to‘g‘risida”gi Qonuni bilan tartibga solinadi.

Bolaning ta’lim olish huquqlarining amalga oshirilishi to‘g‘risidagi batafsil

ma’lumot Bola huquqlari to‘g‘risidagi konv nsiyaning bajarilishi to‘g‘risidagi

O‘zb kistonning davriy ma’ruzalarida taqdim etilganligini ta’kidlash lozim.

193

2010-yilga bag‘ishlangan “Barkamol avlod yili” Davlat dasturi doirasida

ta’lim tizimini rivojlantirish va takomillashtirishga katta hissa qo‘shildi. Ta’lim

muassasalarining moddiy-t xnik bazasi mustahkamlandi va zamonaviy o‘quv

193

Batafsil ma’lumotlar uchun qarang:

 Sbornik m jdunarodn x dokum ntov Komit ta OOn po pravam r

nka

/Otv. r d. A.X.Saidov. –T.: NSPCh, 2014.

---

332

anjomlari bilan jihozlandi. “Barkamol avlod yili” Davlat dasturini amalga oshirish

uchun davlat tomonidan 8 trillion so‘m sarflandi.

194

Bolalarning ta’lim olish huquqlarini to‘liq amalga oshirilishi uchun ta’lim

sohasidagi bugungi kunda, mamlakatda ham qonunchilik, ham amaliy jihatdan

katta ishlar amalga oshirilmoqda. Ta’lim tizimini moliyalashtirishni

kuchaytirishga, ta’lim muassasalarini moddiy-t xnikaviy jihatdan ta’minlashga,

ijtimoiy himoyaga muhtoj o‘quvchilarga yordam ko‘rsatishga katta e’tibor

qaratilmoqda. Ta’lim sohasida davlat va fuqarolik jamiyati institutlari o‘rtasidagi,

shuningd k xalqaro tashkilotlar, birinchi navbatda YUNISEF bilan hamkorlikning

rivojlanishi ijobiy baholanishga loyiq.

Shunday qilib, inson huquqlarining xalqaro standartlaridan k lib chiqib, bola

ta’lim muassasasida nafaqat muayyan fanlar bo‘yicha bilim oladi, balki o‘zining

zamonaviy talablarga javob b ruvchi yuqori sifatli ta’lim olish huquqini, bolaning

barkamol shaxs bo‘lib voyaga yetishiga yordam b ruvchi axborot olish huquqini,

fuqaroning faol hayot pozitsiyasini tarbiyalashga yordam b ruvchi o‘z fikr va

e’tiqodlarini erkin ifoda etish huquqini, o‘z sha’ni va qadr-qimmatiga, tarbiya va

jazolashning nohuquqiy shakllariga, uning shaxsiy hayotiga aralishishdan

himoyalanish huquqini, sog‘liqni saqlash va shaxsiy xavfsizlikka doir huquqini,

dam olish va vaqtni qiziqarli o‘tkazish huquqini, shuningd k bolalar o‘zini o‘zi

boshqarish tashkilotlarida ishtirok etish huquqini amalga oshiradi.