Yuristlar malakasini oshirish markazi jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti

O‘zb kiston R spublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonunining 10-

moddasida ta’lim turlari sanab etilgan.

Unga ko‘ra O‘zb kiston R spublikasida

ta’lim quyidagi turlarda amalga oshiriladi:

-

maktabgacha ta’lim;

-

umumiy o‘rta ta’lim;

-

o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi;

-

oliy ta’lim;

-

oliy o‘quv yurtidan k yingi ta’lim;

-

kadrlar malakasini oshirish va ularni qayta tayyorlash;

-

maktabdan tashqari ta’lim.

Sanab o‘tilgan ta’lim turlaridan umumiy o‘rta ta’lim; o‘rta maxsus, kasb-

hunar ta’lim turlari alohida ahamiyat kasb etadi.

Maktabgacha ta’lim bola shaxsini sog‘lom va yetuk, maktabda o‘qishga

tayyorlangan tarzda shakllantirish maqsadini ko‘zlaydi. Bu ta’lim olti- tti

yoshgacha oilada, bolalar bog‘chasida va mulk shaklidan qat’i nazar, boshqa ta’lim

muassasalarida olib boriladi.

Umumiy o‘rta ta’lim bosqichlari quyidagilarni qamrab oladi: boshlang‘ich

ta’lim (I-IV sinflar); umumiy o‘rta ta’lim (I-IX sinflar).

Boshlang‘ich ta’lim umumiy o‘rta ta’lim olish uchun zarur bo‘lgan

savodxonlik, bilim va ko‘nikma asoslarini shakllantirishga qaratilgandir.

Maktabning birinchi sinfiga bolalar olti- tti yoshidan qabul qilinadi.

Umumiy o‘rta ta’lim bilimlarning zarur hajmini b radi, mustaqil fikrlash,

tashkilotchilik qobiliyati va amaliy tajriba ko‘nikmalarini rivojlantiradi, dastlabki

---

330

tarzda kasbga yo‘naltirishga va ta’limning navbatdagi bosqichini tanlashga yordam

radi.

Bolalarning qobiliyati, ist ’dodini rivojlantirish uchun ixtisoslashtirilgan

maktablar tashkil etilishi mumkin.

O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’lim olish maqsadida har kim umumiy o‘rta ta’lim

asosida akad mik lits yda yoki kasb-hunar koll jida o‘qishning yo‘nalishini

ixtiyoriy ravishda tanlash huquqiga ega.

Akad mik lits ylar va kasb-hunar koll jlari egallangan kasb-hunar bo‘yicha

ishlash huquqini b radigan hamda bunday ish yoki ta’limni navbatdagi bosqichda

davom ettirish uchun asos bo‘ladigan o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi b radi.

Akad mik lits y o‘quvchilarning int ll ktual qobiliyatlarini jadal o‘stirishni,

ularning chuqur, tabaqalashtirilgan va kasb-hunarga yo‘naltirilgan bilim olishlarini

ta’minlaydigan uch yillik o‘rta maxsus o‘quv yurtidir.

Kasb-hunar koll ji o‘quvchilarning kasb-hunarga moyilligi, mahorat va

malakasini chuqur rivojlantirishni, tanlangan kasblar bo‘yicha bir yoki bir n cha

ixtisos olishni ta’minlaydigan uch yillik o‘rta kasb-hunar o‘quv yurtidir.