Йиртилишлар Йиртилишлар – бу терининг турли узунликдаги ва чуқурликдаги жароҳатланишларига айтилади. Улар тўғри чизиқли (текис) ва юлдузсимон (четлари нотекис) бўлиши мумкин. Кўп ҳолларда йиртилишларга ўткир предмет билан контактлар олиб келади. улар алоҳида ўзи ёки комбинация ҳолида яъни юмшоқ тўқималарнинг бошқа тур жароҳатлари – гематома, тирналишлар, авульсиялар ва эзилишлар билан бирга учраши мумкин. Қон кетишлар йиртилашларда турли хил бўлиб, оддий кам миқдордан то кучли қон кетишлар билан характерланади. Чуқур йиртилишлар катта қон томирларнинг жароҳатланиши билан бирга келади. бу эса жуда кучли хавф соладиган қон кетишларга олиб келади. Шунинг учун беморни бирламчи кўрувда ушбу қон кетишни дарҳол тўхтатиш керак. Юқоридагиларга қўшимча равишда шуни айтиш керакки, тананинг кучли қон билан таъминланувчи қисмларининг, яъни юз, бошнинг соч қисмининг юмшоқ тўқимаси ва генитали соҳаларининг йиртилиши, кучли қон йўқотишларга олиб келади. Авульциялар Авульциялар – бунда терининг бир парчасини қисман ёки бутунлай узилиб кетиши кузатилади. Бундай турдаги жароҳатланишда жуда кўп миқдорда қон кетиши кузатилади, чунки кўп миқдорда қон томирлар жароҳатланади. Санчувчи жароҳатлар Ўткир ёки ярим ўткир (пичоқлар) предметлар билан кучли контакт ёки юқори тезликка эга бўлган предметлар (ўқотар қуроллар) билан контакт санчиб кирувчи жароҳатларни вужудга келишига олиб келади. Бундай жароҳатланишда жароҳатнинг ташқи кўриниши ҳажм жиҳатдан ички структураларнинг жароҳатланиш ҳажмига нисбатан кичик бўлади. Агар жароҳатдан қон кетиши кузатилса, у ҳолда кучли ички қон кетиши кузатилади. Айрим ҳолларда ўқ билан яраланганда кирувчи ва чиқувчи тешиклар бўлади. Айниқса ўқнинг кириш тешигида кам миқдорда қон кетиш ёки умуман қон кетмаслиги мумкин. Турли хил санчувчи жароҳатланишлар, жуда оғир жароҳатланишлар деб қабул қилиниши керак, чунки ички қон кетиш бу ҳолда риволаниши жуда юқори бўлади. Ампутациялар Ампутациялар – оғир жароҳат дейилади, чунки бунда қўл ёки оёқнинг узилиши ёки тамомила бошқа бир қисмини узилиши кузатилади. Агар танани бир қисми танадан бутунлай узилиб тушган бўлса, тўлиқ ампутация дейилади. Агар тананинг бир қисми организмдан қисман узилиб тушган бўлса, у ҳолда қисман ампутация дейилади. Бундай жароҳатланишда қон кетиш минималдан то максималгача бўлиши мумкин. Қон кетиш ҳажми ампутация жойлашишидан ва магистрал қон томирларнинг массив жароҳатланишига боғлиқдир.
Do'stlaringiz bilan baham: |