Yosh tengdoshlar

 
 3 guruh taqdimoti 
 
 Trener xulosasi 
Belgilangan yoshga doir qo‘shimcha xulosalar yasash: 
 
O‘smirlik 16-17 yoshgacha davom etib, bu davrda balog‘at ostonasida turgan yoshlar 
organizmida murakkab fiziologik va ruhiy o‘zgarishlar kechadi. Aynan shu davrda yoshlar 
o‘zlariga alohida e’tibor bermoq kerak. Yoshlar naslni toza saqlash, kelajak avlodni solg‘om 
dunyoga keltirishlari uchun reproduktiv salomatlik, sog‘lom turmush tarzi haqida ma’lumotlarga 
ega bo‘lishlari kerak. Reproduktiv salomatlik va sog‘lom turmush tarzi tushunchalari nafaqat 
jismoniy, aqliy va ijtimoiy farovonlikni qamrab olmay balki yoshlar orasida kasalliklarning oldini 
olish va farzand ko‘rishga aloqador muammolarni ijobiy hal qilish demakdir. Hozirgi keskin 
rivojlanish davrida ommaviy madaniyat ta’siriga tushib qolgan o‘smir o‘g‘il bola kiyinish 
gigiyenasiga rioya qilishni unutib qo‘yishyapti.
Balog‘at yoshidagi o‘g‘il bolada tananing notekis o‘sish jarayoni boshlanadi. Tananing 
ayrim qismlarida o‘sish yoki shakllanish sabab og‘riqlar, to‘lishish kuzatiladi. Keskin o‘sish 
jarayoni bilan birgalikda o‘spirin o‘g‘il bola ruhiyatida ham o‘ziga xos o‘zgarishlar ro‘y berib, 
siqiluvchanlik, asabiylashishi, qimtinish kabi hollarga moyillik kuzatiladi.
Ma’lumki, o‘zbek xonadonlarida o‘g‘il bola otasi tomonidan tarbiyasiga alohida e’tibor 
qaratiladi, ona ko
‘
proq qiz bolaga e’tibor qiladi. Ularga yoshlikdan organizmni toza tutish, shaxsiy 
gigiyena qoidalariga rioya qilish o‘rgatib kelish kerak. 
Ko‘pgina, ona-otalar urolog shifokor maslahatiga faqat o‘g‘il bola uylangandan so‘nggina 
zarurat bor, deya xato o‘ylashadi. Natijada balog‘at yoshidagi o‘g‘il bola jinsiy a’zo kasalliklari 
nazardan chetda qolib, o‘z vaqtida davolanmasligi bois, har xil xatarli asoratlarga, jumladan tashqi 
jinsiy a’zolarini kasalliklariga olib keladi. O‘g‘il bolaga beriladigan tarbiyadagi yana bir 
ahamiyatli jihat ularni organizmdagi o‘zgarishlarni ogoh etishdir.
Ilk bora 14 – 15 yoshda o‘g‘il bola kechasi uxlaganda suyuqlik (sperma urugi) chiqib 
ketishi mumkin, bu – polyutsiya deb aytiladi. Tushunmovchilik bois, u bu holatni noto‘g‘ri qabul 
qilib, qo‘rqib, bezovta bo‘lishi mumkin. Qolaversa, har qanday ota ham o‘g‘il bola qachon ilk 
bora polyutsiya bo‘lishini aniq bilolmaydi. Sog‘lom o‘g‘il bolada polyutsiya jarayoni deyarli 
bilinmay o‘tadi. Ammo boshlanganda o‘g‘il bola otasiga aytmaydi va o‘zi siqilib yurishi mumkin. 

---

58 
Shuningdek, bu yoshdagi o‘g‘il bola asabiy, ruhiy o‘ziga xosliklar, ta’sirchanlik, hissiyotga 
beriluvchanlik kabilarni ko‘zda tutgan holda, ehtiyotkorlik bilan muomala qilish zarur bo‘ladi. 
Chunki ayrim yuqumli kasalliklar bilan bir qatorda, asabiylik, jismoniy toliqishlarga sabab 
bo‘lishi mumkin. 
O‘smir bolalar reproduktiv salomatligi 
 
O‘g‘il 
bola
16 
yoshdan 
jinsiy 
jihatdan 
balog‘atga 
yetadi.
Bu yetilish davri bo‘lib, bunda jinsiy a’zolar rivojlanadi va nasl qoldirishga tayyor bo‘la boshlaydi.