Yosh kimyogarlar

Oksidlar.

Vazifa:(o’yin tartibi). To’g’ri javobni topib kalitida turgan harflarni ketma-ket joylashtiring. O’qituvchingizga e’lon qiling.

O’qituvchining vazifasi: O’quvchi tomonidan e’lon qilingan so’zni eshitib o’ziniki bilan taqqoslab to’g’ri yoki no’tig’riligini aytish. Agar javob to’g’ri kelmasa o’quvchiga ishni davom ettirish taklif etish taklifi beriladi. Quyidagi jadval kompyuter xotirasiga yuklangan bo’ladi. O’quvchi ekranga qarab to’g’ri javobning kalitini daftarga yozib oladi.

	Kumush oksid	Natriy oksid	Kaliy oksid	Kalsiy oksid	Magniy oksid
AgO	O	L	M	O	S
Na2O	Q	K	Z	J	D
K2O	B	O	S	I	M
CaO	I	N	D	I	Y
MgO	L	P	J	K	D

Javob: oksid

Kislotalar.

Maqsad: Kislotalar mavzusini mustahkamlash va sinash.

O’quvchining vazifasi:(o’yin tartibi:) To’g’ri javobni topib kalitida turgan harflarni ketma-ket joylashtiring. O’qituvchingizga e’lon qiling. O’qituvchining vazifasi: o’quvchi tomonidan e’lon qilingan so’zni eshitib o’ziniki bilan taqqoslab to’g’ri yoki noto’g’riligini aytish. Agar javob to’g’ri kelmasa o’quvchiga ishni davom ettirish taklifi beriladi. Quyidagi jadval kompyuter xotirasida yuklangan bo’ladi. O’quvchi ekranga qarab to’g’ri javobning kalitini daftariga yozib oladi.

	Karbonat kislota	Sulfit kislota	Sulfat kislota	Sulfid kislota	Bromid kislota	Yodid kislota	Xlorid kislota
HCl	Q	W	E	R	T	Y	K
HJ	U	O	P	A	S	I	D
HBr	F	G	H	J	S	K	L
H2S	Z	X	C	L	V	B	N
H2SO4	M	Q	O	W	R	T	U
H2SO3	I	T	P	Z	X	V	N
H2CO3	A	G	Q	W	Y	I	P

Javob:kislota.

Maqsad: Nitrat kislota tuzlari haqidagi bilimlarni mustahkamlash va sinash.

	Kalsiy nitrat	Natriy nitrat	Kaliy nitrat
NaNO3	Q	T	R
Ca(NO3)2	U	Y	P
KNO3	N	M	Z

Javob:Tuz

“BINGO O’YINI” metodi.

1-topshiriq: Quyidagi kataklar qatorida xlorid kislota tuzlari qatorini topib ustidan chiziq chizing.

Maqsad: Xlorid kislota tuzlari mavzusini mustahkamlash va o’quvchilarning o’zlashtirganlik darajasini aniqlash.

NaOH	AgO	K(OH)2
HCl	CuO	Fe(OH)2
NaCl	CaCl2	KCl

To’g’ri javob:NaCl, CaCl₂, KCl

2-topshiriq:Quyidagi kataklar qatoridan asoslar qatorini topib ustidan chiziq chizing.

Maqsad: Asoslar mavzusini mavzusini mustahkamlash va o’quvchining o’zlashtirganlik darajasini aniqlash.

NaOH	AgO	Mg(OH)2
HCl	KOH	KCl
HBr	Fe(OH)2	Ca(OH)2

To’g’ri javob:NaOH, KOH, Ca(OH)₂

Sinf doskasiga yoki katta plakatda quyidagi tartibda fanga doir tushunchalar nomi yozib qo’yiladi. Bolalar soniga mos qilib ko’paytirish ham mumkin. Bolalarga jadvalni daftarlariga chizib olishni taklif qilinadi. O’yinni boshqaruvchi jadvalning kataklarida yozilgan tushunchalar haqida birma-bir ayta boshlaydi. Bola o’sha katakdagi yozuv ustidan uradi. Qator gorizontal, vertikal yoki dioganal bo’yicha to’lsa o’sha zahoti bola tomonidan bingo deyiladi. Barcha kataklar urilgancha o’yin davom etadi. G’oliblar rag’batlantiriladi. Masalan:

P	Br	Al
Zr	Au	Na
Cl	J	U

O’yinni olib boruvchi katakdagi belgilar nomini har qayerdan aytadi. (Fosfor, Si Sirkoniy, Xlor, Brom, Oltin, Yod, Alyuminiy, Natriy, Uran). Qator dioganaliga to’lidi. O’quvchilardan biri “bingo” deydi. O’yin barcha elementlar belgisini aytib tugatguncha etadi.

“Davom ettir” o’yini.

Bir o’quvchi kimyoviy termin aytadi, ikkinchi o’quvchi uning oxirgi harfiga boshqa kimyoviy termin aytadi. O’yin o’quvchilar soni tugaguncha davom etadi. O’yin davomida fizika va biologiya fanlaridan ham termin aytishga ruxsat beriladi chunki kimyoviy terminlarning ko’pchiligi “Y” harfi bilan tugaydi bu harfga esa kimyodan termin topish qiyin. Masalan: kimyo, yomg’ir, reaksiya, yadro, oltin, natriy xlor, reniy, yod, disproziy, yig’ma asbob, bor, rezina, azot, tuz, zar suvi, ion, neon, nobeliy va hokazo.

“So’z tuzish” o’yini.

(Nuqtalar o’rniga quyidagi yozilganlarning ma’nosiga qarab so’zni topib yozing.)

1.”Pro…..ka”. Sanoq soni yordamida hosil qiluvchi kimyoviy idish. Javob.”Bir”ni qo’shib “probirka” so’zi hosil qilinadi.

2.”……oskop”. Oq rangning tarkibiy qismi yordamida hosil qiluvchi spektrlarni kuzatib, o’rganadigan asbob.

Javob. Spektroskop.

3.”Ch…..ni”. Qushlar uyasi yordamida hosil bo’ladigan kimyoviy idish.

Javob.Chinni.

4.”Sil…..dr”. Qushlar uyasi yordamida hosil bo’ladigan kimyoviy idish Javob:Silindr.

5. “Ebon……” Odamning vafodor do’sti yordamida hosil bo’luvchi elektr tokini o’tkazmaydigan jism.

Javob:Ebonit.

6.”May….” Erkin mahsuloti bilan hosil bo’ladigan materiyaning bir ko’rinishi.

Javob.Maydon.

7.”As…..”. Darslikning bir bo’limi yordamida hosil bo’luvchi o’lchov anjomi.

Javob.Asbob.

8.”Qurg’….in”.Taom yordamida hosil qiluvchi metal.

Javob:Qo’rg’oshin.

9.”Im…..”. Odamning tomir urishidan hosil bo’ladigan, turtki ma’nosini bildiradigan fizikaviy kattalik.

Javob:Impuls.

10.”….tom”. Binoning yuqori qismi yordamida hosil qiluvchi moddaning tarkibiy qismi. Javob: Atom.

11. “Ma….al”. Odamning ustki qismi yordamida hosil qiluvchi narsa. Javob: Material.

12.”…..gu”. Odamning organizmi yordamida hosil qiluvchi aksingizni ko’rsatuvchi optik jism. Javob: Ko’zgu.

13.”Ko’z…..nak”. Yerning tabiiy yo’ldoshi yordamida hosil qiluvchi ko’zning nuqsonini oldini oluvchi optik jism. Javob: Ko’zoynak.

14.”Termo….” .Uzunlik o’lchov birligi yordamida hosil qiluvchi temperaturani o’lchovchi asbob. Javob: Termometr.

15. “Tano…..” . Uzunlik o’lchov birligi yordamida hosil qiluvchi qon bosimini o’lchovchi asbob. Javob: Tanometr.