O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI NODAVLAT NOTIJORAT TASHKILOTLARI MILLIY ASSOTSIATSIYASI XUZURIDAGI NODAVLAT NOTIJORAT TASHKILOTLARINI QO’LLAB QUVVATLASH JAMOAT FONDI TOMONIDAN QO’LLAB QUVVATLANGAN “YOSH BLOGERLAR VA JURNALISTLAR MAKTABI” LOYIXASI DOIRASIDA ISHLAB CHIQILGAN MOSHG’ULOT MODULLARI
Mavzu: “Тасвирчилар учун асосий олтин қоидалар” мисоли
Тасвирчилар учун асосий олтин қоидалар
1.Энг биринчи
А. Тасвирчи камеранинг техник имкониятлари ва қуримасини муфассал, билиш шарт.
Б. ТЖК муҳандиси бўлмаган тақдирда тасвирчи майда-чуйда нуқсонларни аниқлаш ва мустақил бартараф этишни билиши шарт.
2. Техник ҳолат
А. Тасвирга олишга чиқишдан олдин тасвирчи (ТЖК муҳандиси билан агар бўса) барча ускуналарни текшириб чиқиши ва унинг созлиги ва бека кўстлигини текшириши шарт.
В. Тасвирчи камера менюсида созланмаларнинг тўғрилигини текшириб кўриши шарт.
Тасвирчилар учун асосий олтин қоидалар
3. Ахборот
Тасвирга олишга чиқишдан тасвирчи мухбирдан олдинда турган тасвирга олишнинг мавзусини аниқлаштириб олиши ва у нимани ва қандай қилиб тасвирга олиши тўғрисида максимал тасаввурга эга бўлиши шарт.
4. Ташқи кўриниш
Тасвирчининг ташқи кўриниши тасвирга олиш амалга оширилаётган жой шароитларига мос келиши шарт.
5. Баланс
Тасвирга олиш бошлангунча ва тасвирга олиш жойи ўзгарганида (ранг ҳарорати ўзгарганида) тасвирчи камерани оқ ранг бўйича баланслаштириши лозим.
Тасвирчилар учун асосий олтин қоидалар
6. Овоз
А. Тасвирчи томонидан тасвирга олинган ҳар бир кадр овоз қатори билан давом этиши шарт.
Б. Интервью берувчи ва мухбирнинг овози ҳар доим биринчи каналга ёзилиши шарт.
С. Интершум доим иккинчи каналга ёзилиши шарт.
7. Равшанлик.
Тасвирчи томонидан олинган ҳар бир кадрда кадрнинг сюжетли мухим қисми фокусда бўлиши шарт.
8. Штатив.
Ҳар доим имкониятли ва зарур бўлганда штативдан фойдаланинг.
Тасвирчилар учун асосий олтин қоидалар
9. Елкада (қўлда ишлаш)
Қачонки елкада (қўлда) тасвирга олаётганида тасвир сифатини штативда олингандаги каби сифатга максимал яқинлаштириш учун барча ишни қилади.
10. Давомийлик.
Ҳар қандай тасвирга олинган кадрнинг узунлиги 6 сониядан кам бўлиши мумкин эмас.
11. Трансфокатор.
А. “Наезд” ёки “отъезд” факатгина юз бераётган воқеа тўғрисида томошабинга қўйимча яна ҳам батафсилроқ ахборот олишга имкон берадиган холатлардагина ишлатилади.
Б. “Наезд” ёки “отъезд” олдидан ёки сўнггида энг кам деганда 6 сония статик тасвирга эга бўлиш лозим.
Тасвирчилар учун асосий олтин қоидалар
С. Агар сиз “отъезд” қилсангиз албатта “наезд” хам қилинг. (Монтаж пайтида танлаб олиш учун)
Д. “Наезд” ёки “отъезд” тезлиги доимий ва имкониятга қараб минамал бўлиши лозим. Баъзи “репортажли” деб аталадиган тез “наезд” ёки “отъезд” ҳеч қандай изоҳсиз брак ҳисобланади.
12. Кўриш панорамаси.
А. Фақатгина томошабинга юз бераётган воқеа тўғрисида қўшимча анчайин батафсил ахборот олишга имкон берадиган ҳолатларда фойдаланинг.
Б. Панорамалашгача ва ундан сўнг энг камида 6 сония статик тасвир бўлиши лозим.
С. Агар сиз панорамани битта йўналиш бўйича тасвирга олган бўлсангиз уни тескари йўналишда ҳам бажаринг.
Тасвирчилар учун асосий олтин қоидалар
Д. Камера ҳаракати тезлиги ўзгармас бўлиши шарт.
Е. Камера харакатининг траекторияси оҳиста бўлиши шарт.
13. Ҳаракат.
Агар кадрдаги харакат якунланмаган бўлса ҳеч қачон камерани ўчирманг.
Масалан: Агар кадрга машина кириб келган бўлса у кадрдан чиқиб кетиши ёки тўхташи шарт.