Yorug‘likning elektromagnit to‘lqin nazariyasi. Yorug‘lik to‘lqinlarining fazoviy va vaqt bo‘icha kogerentligi. Kogerent yorug‘lik to‘lqinlarini olish usullari

manba’dan chiqqan monoxromatik yorug‘lik to‘lqin S tor tirqishli 1 ekranga tushadi va undan o‘tib S1 vа S2 tirqishli 2 ekranga o‘tadi.

• manba’dan chiqqan monoxromatik yorug‘lik to‘lqin S tor tirqishli 1 ekranga tushadi va undan o‘tib S1 vа S2 tirqishli 2 ekranga o‘tadi.

• Bu ikki tirqish kogerent to‘lqinlar manbai hisoblanadi. S1 vа S2 tirqishdan chiqqan kogerent to‘lqinlar E ekranda bir-birini ustiga tushib shu sohada interferensiya manzarasini hosil qiladi.

• Ikkita kogerent yorug‘lik to‘lqinlari biri-birining ustiga tushganda yorug‘lik oqimining fazoviy qayta taqsimlanishi – yorug‘lik to‘lqinining interferensiyasi kuzatilib, ayrim nuqtalarda to‘lqin jadalligining maksimumi, boshqa nuqtalarda minimumi kuzatiladi.

• М nuqtada tebranishlarni vujudga keltiruvchi ikkita yassi to‘lqin tenglamasi

• Natijaviy tebranish amplitudasi

• Natijaviy to‘lqinning jadalligi

• М nuqtagacha birinchi to‘lqin sindirish
• ko‘rsatkichli muhitda fazaviy tezlik bilan yo’l bosadi, ikkinchi to’lqin esa, muhitda fazali tezlik bilan yo‘l bosadi.

• Berilgan muhitdagi yo‘lning geometric uzunligini muhitning sindirsh ko’rsatkichiga ko‘paytmasi yo‘lning optik uzunligi deb ataladi.

• O‘tadigan to‘lqinlarning optic uzunliklari farqi y‘lning optik farqi deb ataladi.

• М nuqtada qo‘zg‘atiladigan to‘lqinlarning fazalar farqi

• Interferensiya maksimumini kuzatish sharti

• yo‘lning optik farqi vakuumdagi to‘lqin uzunligining butun sonlariga teng bo‘lsa (yarim to‘lqinning juft sonlari)
• U holda fazalar farqi

• Interferensiya minimumini kuzatish sharti

• yo‘lning optik farqi vakuumdagi to‘lqin uzunligining toq sonlariga teng bo‘lsa (yarim to‘lqinning juft sonlariga)
• M nuqtada qo‘zg’atiladigan tebranishlar qarama- qarshi fazalarda bo‘ladi. Fazalar farqi

• Ikkita manba’ interferensiya manzarasini hisoblash.

• L >> d
• - Yo‘llar farqi.

• Rasmdan ko‘rinib turibtiki

• yoki

• Shartdan

• Shuning uchun:

• Jadallik maksimumlari kuzatiladigan shart
• (m = 0, ±1, ±2, ...)

• Jadallik minimumlari kuzatiladigan shart
• (m = 0, ±1, ±2, ...)

• Interferensiya tasmalari kengligi deb ataladigan ikkita qo‘shni maksimumlar (minimumlar) orasidagi masofa

• Yupqa plenkalardagi interferensiya

• Р nuqtada interferensiya maksimumi kuzatiladigan shart

• Р nuqtada interferensiya minimumi kuzatiladigan shart