Yoqilgʻi reja: Yoqilgʻi va uning xossalari Yoqilgʻi tarkibi va tavsiflari

Qattiq  yoqilgʻi.  Qishloq  xoʻjaligi  ishlab  chiqarishida  tabiiy  qattiq  yoqilgʻilar 

(qazib  olinadigan  koʻmirlar,  torf,  yonuvchi  slanetslar,  oʻtinlar,  qishloq  xoʻjaligi 

chiqindilari) kabi sun’iy (har xil briketlar, yogʻoch koʻmir, koks) lar ham ishlatiladi. 

Koʻp hollarda mahalliy tabiiy yoqilgʻilar – torf va oʻtin, Oʻrta Osiyo respublikalarida 

qishloq xoʻjaligi chiqindilari ishlatiladi.  

Qoʻngʻir  koʻmir  yuqori  kullikka  (13...30  %)  va  namlikka  (13...50  %)  ega, 

shuning  uchun  ularning  yonish  issiqligi  qiymatlari  oraligʻi  8400...18800  kJ/kg.  Ular 

oson  yonadi,  uzoq  tutab  yonadi,  oksidlanishga  va  oʻz-oʻzidan  yonishga  layoqatli. 

Shuning uchun ularni shtabelda 2,5 m balandlikda taxlash tavsiya etiladi va bir oydan 

ortiq saqlanmaydi.  

Qoʻngʻir koʻmirlar organik massasi tarkibi boʻyicha bir jinsli emas: S

yo

= 65...78 

%, N

yo 

=  4,3...6,2 %, O

yo

= 16...27 %, N

yo

 = 0,7...1,8 %, S

yo

 = 0,4...3,9 %. 

Yonuvchi  massadagi  uchuvchan  moddalar  40...50  %  ni  tashkil  etadi,  ba’zi  xil 

koʻmirlarda 60% gacha yetadi.