Yo’nalishga kirish

 
67 
 
 
 
planetalarning  umumiy  massasidan  750  marta  ortiq,  hajmi  bo'yicha  esa  Yerdan 
1300000  marotaba  katta.  Quyosh  kuchli  manba  bo'lib,  u  elektromagnit  to'lqinlari 
spektrining  hamma  diapazonida  nurlanadi.  Bundan  tashqari  nurlanish  Quyosh 
sistemasidagi hamma jismlarni yoritib ularni qizdiradi, planetalar atmosferalarning 
fizik  holatiga  ta'sir  ko'rsatadi.  Yerdagi  hayot  uchun  zarur  bo'lgan  yorug’lik  va 
bizga  eng  Yaqin  yulduz  bo'lib,  boshqa  yulduzlardan  farqli  o'laroq,  uning  diskini 
ko'rishimiz mumkin. 
Yer  atmosferasidan  tashqarida  Quyosh  nurlariga  o'ralgan  1  m
2
  sirtga 
Quyoshning 1,36 kvt yorug’lik energiyasi to'g’ri keladi. Bu sonni radiusi Yerdan 
Quyoshgacha bo'lgan masofaga teng shar sirti yuziga ko'paytirib, Quyoshning to'la 
nurlanish  quvvati  4•10
23
  kvt.ga  teng  ekanini  topamiz.  Quyosh  yuzasidagi  harorat 
60000С, bu energiyaning taxminan 1/2000.000.000 qismigina Yerga etib keladi. 
Quyosh  moddasining  o'rtacha  zichligi  -  1400  kg/m
3
.  Bu  qiymat  suvning 
zichligi bilan o'lchovdosh va Yer sirti Yaqinidagi havoning zichligidan ming marta 
katta.  Gaz  qonunlariga  muvofiq  bosim  temperaturaga  va  zichlikga  bog’liq,  ya'ni 
proportsional. 
1. Ichki markaziy soxa (yadro)  - bosim temperatura yadro reaktsiyalarining 
borishini ta'minlaydigan zona bu markazdan to 1/3 masofaga cho'ziladi. 
2.  Nur  zonasi  -  bu  soxada  energiya,  tashqariga  qatlamdan-qatlamga 
elektromagnit  energiya  kvantlarining  ketma-ket  yutilish  va  nurlanish  natijasida 
uzatiladi. 
3.  Konvektiv  zona  -  nur  zonasining  tashqi  qismidan  to  Quyoshning 
ko'rinmas  chegarasigacha  bo'lgan  zona.  Bu  Yerda  Quyoshning  ko'rinmas 
chegarasiga  Yaqinlashgan  sari  temperatura  tez  pasaya  boshlaydi,  natijada 
moddaning aralashuvi boshlanadi. 
4.  Atmosfera,  konvektiv  zonadan  keyin  birlashib  Quyosh  gardishining 
ko'rinmas  chegarasidan  juda  uzoqlarga  cho'ziladi.  Atmosferaning  quyi  qatlami 
yupqa gaz bilan qoplangan va uni biz Quyoshning sirti deb qabul qilamiz. 

---

Konchilik sohasiga kirish