Yo. Abdullayev, T. Qoraliyev, sh. Toshmurodov, S. Abdullayeva

3.8.  Tayanch iboralar 

 

 

tijorat banklari 

 

zamonaviy bank 

 

bank resurslari 

 

«umumiy zaxiralar» 

 

«maxsus zaxiralar» 

 

taqsamlanmagan foyda 

 

I darajali kapital 

 

II darajali kapital 

 

«kapitalning yetarliligi» 

 

likvidlikni boshqarish 

 

bankning oltin qoidasi 

 

aktivlarni boshqarish 

 

passivlarni boshqarish 

 

ssuda foizi 

 

marjali ssudalar 

 

«to‘lovga layoqatlilik» 

 

bank likvidligi 

 

gudvil 

 

leveraj 

 

«Kuk koeffitsiyenti» 

 

likvidli aktivlar 

 

aktivlar me’yori 

 

«yaxshi» aktivlar 

 

«standart» aktivlar 

 

«substandart» aktivlar 

 

«shubhali» aktivlar 

 

«umidsiz» aktivlar 

 

bank daromadi 

 

bank xarajatlari 

 

foydalilik koeffitsiyentlari 

 

bank kapitalining yetarlilik 

koeffitsiyenti 

 

bankning o‘z kapitali 

 

bank aktivining sifati 

---

 

196

 

bankning likvidlik koeffitsiyentlari 

 

lahzalik likvidlik koeffitsiyenti 

 

aktivlarning diversifikatsiyalanishi

 

«qaynoq pullar» 

 

ishonchsiz mablag‘lar 

 

barqaror mablag‘lar 

 

aktiv hisoblar 

 

passiv hisoblar 

 

aktiv-passiv hisoblar 

 

nomoddiy aktivlar 

 

 

depozitlar sifati 

 

likvidlikni boshqarish 

 

likvidlikni baholash 

 

likvid ko‘rsatkichlar 

 

bank hisoboti  

 

bank balansi 

 

sintetik hisob 

 

analitik hisob 

 

mablag‘lar manbasi 

 

mablag‘larni immoblizatsiya 

qilish 

 

3.9. Test topshiriqlari va masalalar 

 

1.  Tijorat banki: 

 

a) davlat bankining tarkibiy qismi hisoblanadi; 

b) nodavlat bank hisoblanadi; 

c) noto‘g‘ri javob yo‘q; 

d) to‘g‘ri javob yo‘q. 

 

2.  Mulkchilik shakliga qarab tijorat banklari quyidagi 

turlarga bo‘linadi: 

 

a) davlat banklari; 

b) aksioner banklar; 

c) kooperativ banklar; 

d) noto‘g‘ri javob yo‘q. 

 

3.  Tijorat banklari mulkchilik shakliga qarab quyidagi 

turlarga bo‘linadi: 

 

a) xususiy banklar; 

b) qo‘shma banklar; 

c) xorijiy banklar; 

d) noto‘g‘ri javob yo‘q. 

 

4.  Bajariladigan operatsiyalariga qarab banklar: 

 

a) universal banklarga; 

b) maxsus banklarga; 

c) viloyat banklariga bo‘linadi; 

d) a + b. 

 

5.  Quyida qayd qilingan funksiyalarning qaysi biri bank 

kapitalining funksiyasi hisoblanadi?  

 

---

 

197

a) kreditorlarning manfaatini himoya qilish; 

b) bank faoliyatining barqarorligini ta’minlash; 

c) bank faoliyatini muvofiqlashtirish; 

d) a + b + c. 

 

6.  Leveraj – bu: 

 

a) bank jami aktivlarining kapital bilan ta’minlanganlik darajasini 

aks ettiruvchi ko‘rsatkichdir; 

b) firmaning moddiy o‘lchov ta’siriga tushmaydigan sarmoyasi, 

masalan, obro‘-e’tibor, kasbiy omilkorlik, aloqalar, marketing va 

boshqalardir; 

c) moddiy va jismoniy shaklga ega bo‘lmagan nomonetar, identi-

fikatsiyalanadigan aktivlardir; 

d) noto‘g‘ri javob yo‘q. 

 

7.  «Kuk koeffitsiyenti»: 

 

a) bank barqarorligiga berilgan umumiy bahoni va bankning riskka 

bardoshlik darajasini ifodalaydi; 

b) bank kapitalining balansdagi va balans orti aktivlari o‘rtasidagi 

minimal nisbatni belgilaydi; 

c) bank jami aktivlarining kapital bilan ta’minlanganlik darajasini 

aks ettiruvchi ko‘rsatkichdir; 

d) noto‘g‘ri javob yo‘q. 

 

8.  Tavakkalchilik koeffitsiyenti 20 foiz bo‘lgan aktivlar: 

 

a) o‘rtacha tavakkalchilik darajasiga ega aktivlar toifasiga kiradi; 

b) yuqori tavakkalchilik darajasiga ega aktivlar toifasiga kiradi; 

c) minimal tavakkalchilik darajasiga ega aktivlar toifasiga kiradi; 

d) tavakkalchilikdan xoli bo‘lgan aktivlar toifasiga kiradi. 

 

9.  Quyida qayd qilingan aktivlarning qaysi bir turi yuqori 

darajadagi likvid aktivlar tarkibiga kiradi? 

 

a) bir yilgacha qaytarish sharti bilan so‘mda va chet el valutasida 

bank tomonidan berilgan kreditlar; 

b) garovdagi qimmatli qog‘ozlar; 

c) yaqin 30 kun ichida qaytarish sharti bilan so‘mda va chet el 

valutasida berilgan kreditlar; 

d) naqd pullar va unga tenglashtirilgan mablag‘lar. 

 

10.  Quyida qayd qilingan aktivlarning qaysi bir turi likvid 

aktivlar tarkibiga kiradi? 

---

 

198

 

a) Markaziy bank schyotidagi mablag‘lar; 

b) yaqin 30 kun ichida mazkur bank schyotiga o‘tkazilishi kutilgan 

to‘lovlar; 

c) davlatning qarz majburiyatlari; 

d) 50 foiz kafolat sharti bilan bir yildan ko‘proq muddatda 

qaytarish sharti bilan berilgan kreditlar. 

 

11.  Quyida qayd qilingan aktivlarning qaysi bir turi uzoq 

muddatli likvid aktivlar tarkibiga kiradi? 

12.   

a) bir yilgacha qaytarish sharti bilan so‘mda va chet el valutasida 

berilgan kreditlar; 

b) davlatning ichki zayomlari uchun ajratilgan mablag‘lar; 

c) norezident banklar korschyotlardagi mablag‘lar; 

d) Markaziy bank schyotidagi mablag‘lar.