Yo. Abdullayev, T. Qoraliyev, sh. Toshmurodov, S. Abdullayeva

 

8 - chizma. Kredit pullar tizimi. 

 

Kredit pullar – kredit hamda pulning to‘lov vositasi sifatidagi vazifalari 

rivojlanishi asosida vujudga kelgan to‘lov va muomala vositalaridir. 

 

Qog‘oz pullarni chiqarishga qilinadigan xarajatlar metall pullarni chiqarishga 

qilinadigan xarajatlarga nisbatan kam darajadadir. 

Kredit pullar

 

Veksel 

 

Banknot 

 

Chek 

 

Kredit kartochkasi 

 

Elektron pul 

---

 

50

 

 

 

 

 

 

V

5F1

 aylanmasida cheklanmagan miqdordagi shaxslar qatnashi-shi 

mumkin. Chunki veksel muayyan pul summasini talab qilish huqu-qini 

boshqa shaxsga o‘tkazish tartibida beriladi. Aksariyat veksellar naqd pul 

ishtirokisiz veksel majburiyatlarini o‘zaro surishish yo‘li bilan 

qoplanadi. Biroq naqd pul o‘rnini veksel muomalasi bilan bosishning 

ham chegaralari bor. Bu chegaralar quyidagilar bilan izohlanadi.  

Birinchidan, tijorat krediti tovar aylanmasining faqat bir qismini, 

asosan ulgurji savdoni qamrab oladi. 

Ikkinchidan, veksel majburiyatlarini o‘zaro surishishi bo‘yicha sal-

do naqd pul to‘lanishini talab qiladi. 

Uchinchidan, veksellar cheklangan sohada aylanadi. 

To‘rtinchidan, veksellar aylanishi ularning muddati bilan cheklab 

qo‘yiladi. 

Shu munosabat bilan tijorat veksellari aylanishi chegarasi ularni 

banknotlarga aylantirish yo‘li bilan bartaraf etiladi.