Yil O’zbekiston respublikasi qishloq va suv xo’jaligi vazirligi samarqand qishloq xo’jaligi instituti

Qurilmaning tavsifi
Bu laboratoriya ishida termo EYUKning temperaturaga bog`liqligi konstantan - mis termoparasi uchun o`rganiladi. Konstantan o`tkazgich uchlariga galvanometr ulangan. Termoparaning A kavsharlangan uchiga suvli idishga tushiriladi va elektroplitka yordamida isitiladi. Termoparaning B kavsharlangan uchi esa sovuq suvga solinib doimo birday saqlanib turiladi. Ikkala idishga ham termometr qo`yiladi.



Ishni bajarish tartibi

1. 
   Idishlarga menzurka yordamida 150 ml dan suv oling.
   
2. 
   1-rasm asosida qurilma tuzing.
   
3. 
   A va B idishlardagi temperaturalar T₂ va T₁ ni tekshiring. Bu holda ikkalasida ham temperatura bir - xil bo`lib, galvanometr nolni ko`rsatishi kerak.
   
4. 
   Elektroplitka 2 ni tok manbaiga ulab A idishdagi suvni isiting.
   
5. 
   A idishdagi temperaturani aniqlab T₂ bilan belgilang.
   
6. 
   Galvanometr yordamida termo EYUK ni aniqlang.
   
7. 
   Tajribani temperatura har 10⁰C oshganda takrorlang. Tajriba
   

bo`lgunga qadar davom ettiriladi. Olingan natijalarni jadvalga yozib boring.

8. 
   Olingan natijalar asosida grafik tuzing.
   

Abssissa o`qiga ∆T ni ordinata o`qiga esa termo EYUK E ni qo`ying grafikdagi chiziqning og`ishiga qarab ( ) ni, ya’ni solishtirma termo EYUK ni aniqlang. Buning uchun grafikda kordinatadan ancha uzoqlikda bo`lgan nuqtani tanlab, uning kordinatalardagi proyeksiyalari E_t va ∆T larni aniqlab olib, formula yordamida hisoblang.
1-jadval

T/r	T1	T2	∆T=T2-T1	E
1
2
3
4