Yer yuzida bajariladigan asosiy geodezik o‘lchashlar necha xil?

Nuqtalar orasidagi nisbiy balandliklarni aniqlash

14. 
    Refraksiya hodisasi deb nimaga aytiladi?
    

Yer atmosferasidagi havo zichligining har xilligi natijasida yorug’lik nurining sinishiga

15. 
    Ochiq teodolit yo’llarda burchaklarning nazariy yeg’indisi qaysi formula orqali aniqlanadi?
    

16. 
    Teodolitning o’rnatish qismlarini ayting?
    

Shtativ, adilak, shovun va taglik

17. 
    Shovunning vazifasi nimadan iborat?
    

Asbobni nuqtaga markazlashtirili-shini ta’minlaydi

18. 
    Rekognossirovka nima?
    

Joyni bevosita sinchiklab ko’rikdan o’tkazish

19. 
    Joyda gorizontal va vertikal burchaklar qaysi asbob yordamida o’lchanadi?
    

Teodolit

20. 
    O’lchash xatolari turlarini ayting?
    

Qo’pol, sistematik va tasodifiy xatolar

№	O‘zbek	Izoh
1	Absolyut balandlik	Asosiy sathiy yuzaga nisbatan aniqlangan balandlik
2	Abu Rayxon Beruniy	XII-XIII asrlarda O―rta Osiyo va Xurosandagi ilm - fanni Abu Rayxon Beruniy asarlarisiz tasavvur qilib bo―lmaydi. U 973 yili 4 sentyabrda Xorazmda Kot shahrida tug―ilgan. Malumotlarga qaraganda, uning 113 asari bo―lib, ularning 70 tasi astronomiyaga, 20 tasi matematikaga, 12 tasi geografiya va geodeziyaga, 4 tasi kartografiyaga, 3 tasi iqlimga va hakozolarga bag―ishlangan.
3	Avtokollimatsiya	qarash trubasi kollimator bilan tutash-gan tizim.
4	Adilak bo―lak qiymati	adilak shkalasi bir bo―lagining burchak qiymati.
5	Adilak nol punkti	silindrik adilak naychasini o―rtasidagi nuqta.
6	Adilak pufakchasi	silindrik adilak to―ldirilgan efir (spirtni) sovushi natijasida hosil bo―ladigan havo pufakchasi.
7	Adilak sezgirligi	odam ko―zi bilan ilg―ash darajasida adilak pufakchasini siljishi.
8	Azimutal proeksiya tuzish uchun ge-ometrik shakl	tekislikdan foydalaniladi. Er sharini tekislikka yoyib biror nuqtasiga tekis-likning urinma bo―lishi natijasida azi-mutal proeksiyalar hosil bo―ladi. Agar tekislik er sharining qutblariga urinma bo―lsa, qutbiy azimutal, ekvator chizig―iga urinma bo―lsa, ekvatorial az-imutal, er yuzining boshqa biror nuqt-asiga urinma bo―lsa, gorizontal yoki qiyshiq azimutal proeksiyalar hosil bo―ladi.
9	Aktiv qaytargich	dalnomerdan chiqqan elektromagnit to―lqinlarini qabul qilib olib, chastotasi va amplitudasini o―zgartirib qaytaradigan asbob, radiodalnomerlarda qo―llaniladi.
10	Al Xorazmiy	Ilk Xorazm vohasining ko―zga ko―ringan mashhur olimlaridan Muhammad ibn Muso al- Xorazmiy (qisqacha- Muhammad Xorazmiy) Xorazmda tug―ilib Bog―adodda vafot etgan. Bazi malumotlarga ko―ra u 780 yilda tug―ilgan va 847 yilda vafot etgan