ESLATMA: amaliy ishidagi 2.1, 2.2-jadvaldagi variant bo’yicha berilgan avtomobil rusumlari (6 ta) dvigatellari tsilindrlarining ishlash tartibini nomeri bo’yicha yozing. SHu asosda variant bo’yicha berilgan avtomobil dvigateli tsilindrlarining ishlash tartibini 2.4-jadvalga har bir avtomobil uchun to’ldiring.
Slindrlarning ish tartibi bo’yicha taktlarga bo’ling
2.4-jadval
Tirsakli val yarim
aylanganda
|
TS I L I N D R L A R
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
I- takt
|
|
|
|
|
|
|
|
|
II-takt
|
|
|
|
|
|
|
|
|
III-takt
|
|
|
|
|
|
|
|
|
IV-takt
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ichki yonuv dvigatellarining asosiy texnikaviy ko’rsatkichlari
2.5-jadval.
№
|
Ko’rsatkichlar
|
Avtomobilning asosiy texnikaviy ko’rsatkichlari
|
Engil avtomobil
|
Yuk avtomobil
|
Avtobus
|
Maxsus avtombil
|
|
|
bortli
|
o’zi ag’dargichli
|
|
|
|
avtomobil rusumi
|
|
|
|
|
|
|
1
|
dvigatel markasi
|
|
|
|
|
|
|
2
|
tsilindrlar soni va joylashishi
|
|
|
|
|
|
|
3
|
tsilindr diametri, mm
|
|
|
|
|
|
|
4
|
porshen yo’li, mm
|
|
|
|
|
|
|
5
|
dvigatelning ishchi xajmi, l
|
|
|
|
|
|
|
6
|
Siqish darajasi
|
|
|
|
|
|
|
|
maksimal quvvat, kvt
|
|
|
|
|
|
|
|
maksimal burovchi moment, n/m
|
|
|
|
|
|
|
|
tirsakli valning aylanishlar soni, ayl/min
|
|
|
|
|
|
|
|
tsilindrlarning ishlash tartibi
|
|
|
|
|
|
|
Eslatma: 2.5-jadvalga Avtomobillar rusumi amaliy ishidagi berilgan variantlar bo’yicha olinadi.
VI. Amaliy ishi bo’yicha quyidagi savollarga og’zaki
javob beriladi.
6.1 Variant bo’yicha berilgan avtomobillar qaysi avtomobil zavodlarida ishlab chiqarilgan, qaysi yili?
Avtomobilning asosiy qismlarini ayting?
Avtomobilning qismlarining vazifalarini tushuntiring?
Avtomobil qismlarining vazifalarini tushuntiring?
Jadvalda keltirilgan avtomobillarning turlarini aniqlang?
Maxsus avtomobil qaerda ishlatiladi?
Avtomobillarda qaysi turdagi dvigatellar ishlatiladi?
Dvigatel qanday vazifani bajaradi?
Dvigatelning asosiy mexanizmlari va tizimlarini ayting?
Yu.CH.N va P.CH.N larni tushintiring?
Porshen yo’li nima?
TSilindrlarni ishchi, yonish kamerasi va to’la xajmlarini tushintiring?
Siqish darajasi nima, karbyuratorli va dizel dvigatellarda ularning qiymatlari qanday?
TSilindr ichida qanday jarayonlar bajariladi?
Takt va tsiklni tushintiring?
TSilindrlarning ishlash tartibini tushintiring?
Dvigatelning texnikaviy ko’rsatkichlariga qaysi ko’rsatkichlar kiradi?
Karbyuratorli va dizel dvigatellarning tuzilishi va ishlashidagi farq nimalardan iborat?
2 - Amaliy mashg’ulot
Ishni nomi: Avtomobilning umumiy tuzilishi
Ishdan maqsad: Mamlakatimizda avtomobilsozlikning rivojlanish bosqichlari. Avtomobilning umumiy tuzilishi, tasniflanishi, belgilanishi va texnikaviy asosiy ko’rsatkichlari bilan tanishish.
Umumiy ma’lumotlar: Mamlakatimizda hozirgi kunga kelib avtomobil sanoati tez sur’atlarda rivojlanib bormoqda. Mustaqillikning dastlabki yillarida respublikamizda avtomobil ishlab chiqarishga nima majbur etgan o’zi?
1993 yili O’zbekiston Respublikasining 1-prezidenti Islom Karimov Janubiy Koreyaga rasmiy tashrib buyurganda ham bu masalaga alohida e’tibor berdi, natijada respublikamizda Koreya davlati bilan hamkorlikda «Asaka-DAEWOO» avtomobil firmasi bunyod etila boshlandi. Respublikamizda Janubiy Koreyaning DAEWOO korporasiyasi bilan hamkorlikda kichik va o’rtacha yengil avtomobillar hamda kichik mikroavtobuslarni yig’uv-qurish va ularni ishga tushirish to’g’risida shartnoma tuzildi.
1996 yilga kelib Andijon viloyatining Asaka shaxrida «O’zDAEWOO avto» avtomobil zavodi to’liq ishga tushirildi. Yiliga 200 mingga yaqin juda oz yonilg’i sarf etadigan ikki turdagi kichik va o’rta, kichik litrajli Tiko va Neksiya rusumli yengil avtomobillar hamda Damas rusumli kichik mikroavtobus ishlab chiqarila boshlandi. Keyingi yillarda bu zavodda Matiz va Lasetti rusumli yengil avtomobillarni ham ishlab chiqarmoqda. Shu bilan birga bu avtomobillarga texnik xizmat ko’rsatish va joriy ta’mirlash ustaxonalari tashkil etildi.
1-prezidentimiz Islom Karimovning 1996 yilda Turkiyaga rasmiy tashrifi natijasida Respublikamizning O’zavtosanoat va Turkiyaning Koch xolding tashkilotlari bilan birgalikda Samarqand shaxrida SamKochavto rusumli avtomobil ishlab chiqarish zavodini qurish va uni tezlikda ishga tushirish to’g’risidada shartnoma tuzildi. Zavod 1999 yil mart oyida ishga tushirilib, aprel-sentyabr oylari ichida 294 ta kichik tonnali, dizel dvigatelli yuk avtomobillari va 140 ta dizel dvigatelli avtobus ishlab chiqarildi.
1-prezidentimiz Islom Karimovning Germaniyaga rasmiy tashrifi natijasida Germaniya davlatining Mersedes-Bens firmasi bilan shartnoma tuzilib, Xorazm viloyatining Urganch shahrida Mersedes-Bens rusumli Yengil va yuk avtomobillari hamda avtobuslarni yig’ishga mo’ljallangan yig’uv sexi korxonalari va texnik xizmat ko’rsatish ustaxonalari barpo etildi.
Yuqoridagilarga o’xshash Chexoslovakiya davlati bilan shartnoma tuzilib, Toshkent viloyatining Angren shaxrida Tatra rusumli o’zi-ag’dargichli katta yuk ko’taradigan avtomobil zavodini qurish ustida ish olib borilmoqda. Bu borada boshlangan va olib borilayotgan hayrli ishlar kelgusida O’zbekistonning ulkan avtomobil ishlab chiqaradigan davlatlar qatoriga kirishi uchun puxta zamin yaratadi.
1-Prezidentimiz Islom Karimov ta’kidlaganlaridek, avtomobil transporti O’zbekiston iqtisodiyotning tayanchiga aylanmoqda.
Do'stlaringiz bilan baham: |