Yer usti transport tizimlari

1.Aylantiruvchi moment.
Bu moment tirsakli valning krivoshipiga ta’sir 
etayotgan kuchni krivoship radiusiga ko‘paytirilishi bilan aniqlanib, odatda, N.m 
larda o‘lchanadi. 
2.Quvvat.
Bu quvvat vaqt birligi ichida bajarilgan ish bilan o‘lchanib, 
kiloVattlarda o‘lchanadi, ya’ni kVt. 
Dvigatelning indikator quvvati.
YOngan aralashmani kengayishi oqibatida 
silindrning ichida birlik vaqtda ma’lum ish bajariladi. Demak, silindr ichidagi 
gazlarning yonishidan xosil bo‘layotgan quvvatga 
indikator quvvat 
deyiladi va u 
quyidagicha aniqlanadi: 

450
i
n
V
p
N
h
i
i



o.k. yoki (kVt) 
bu erda: r
i
-o‘rtacha indikator bosim, kg/sm
2
; 
V
h
-silindrning ishchi xajmi, l; 
n-tirsakli valning aylanishlar soni, ayl/min; 
i-silindrlar soni; 
τ-taktlilik koeffitsienti. To‘rt taktli dvigatellar uchun τ=4 ga, ikki taktli 
dvigatellar uchun τ=2 ga teng.