Yaponiya iqtisodiyoti

Mehnat munosabatlari

Ma'iumki, ko'pchilik industrial mamlakatlar bilan solishtiradigan bo'isak, Yaponiyadagi ish lab chiqarish munosabatlari ixtiloflarning yo'qligi bilan tavsiflanadi. Bu holat ish tashlashlar foizining pastligi, firma ishchilari o'rtasida maqsadlarning muvofiq tarzda umumiyligi hamda kelishilgan munosabatlarda taqsimlanishida namoyon bo'ladi. Yaponiyadagi hayot to'g'risidagi taxminiy fikrlar kabi, bu manzara ham qlsman haqiqatga to'g'ri keladi. Haqiqatda tadbirkorlar bilan ishchilar o'rtasidagi kelishuv asosidagi munosabatlar 1960-yillarda qaror topgan va shundan so'ng ish tashlashlar kamayib, AQSh va Buyuk Britaniyaga nisbatan ancha kam, Germaniya bilan esa deyarli bir xii darajada, ya'ni kamdan-kam yuz beradigan bo'idi. Biroq urushdan keyingi 15 yil shafqatsizlik va hatto zo'ravonlik davri sifatida tavsiflanadi. Garchi ish haqini belgilashning yapon tizlmi nazariy jihatdan markazlashtirilmagan bo'lsa-da, kuchli koordinatsiya elementlariga ega. Xalqaro mehnat tashkiloti davlatni - tadbirkorlar bilan ishchilar o'rtasidagi munosabatlarning bosh ishtirokchisi deb va u qonunlar hamda industrial siyosat olib borish orqali ta'minlanadi, deb hisoblaydl. Milliy koordinatsiyaning engahamiyatli shakli - shunto (shunto) - ish haqining miqdoriy natijasi yapon ishchilarining 25%ga bevosita ta'sir ko'rsatuvchl, har yili tashkil etiladigan muzokaralardir. Shuningdek, ushbu muzokaralar kichlk va o'rta biznes korxonalarida ish haqini oshirish uchun yo'l-yo'riqlarni belgilab beradi. Tadbirkorlar va ishchilar o'rtasidagi yapon munosabatlari ko'pincha uch "hazina": sushikayo (sushikayo) sifatida mashhur bo'igan, ishchilarni bo'shatilish xavfidan himoya qiluvchi umrbod yollash; nenko (nenko) -kompensatsiya majburiyatlar bo'yicha emas, balki xizmatchining yoshidan kelib chiqqan holda oshirib borilishini kafolatlovchi, xizmat muddatining oshib borishi bo'yicha ish haqi to'lash; kompaniya kasaba uyushmalariga to'liq ishonch orqali ko'rsatib o'tiladi.