Yantoq o’simligidan shifobaxsh ichimlik ishlab chiqarish retsepturasini yaratish

YANTOQ O’SIMLIGIDAN SHIFOBAXSH ICHIMLIK ISHLAB CHIQARISH RETSEPTURASINI YARATISH
Xoldarova Gulsanam Akramjon qizi talaba
Namangan Muhandislik-Texnologiya Instituti
Tel:[phone]


Annotatsiya. Yantoq o’simligidan jigar parenxemasining funksiyalarini tuzilishini va metobolizimni normallashtirishda, jigar serrozi, gepatoz, o’tkir virusli va toksik gepatit kabi kasalliklarni oldini olish maqsadida yantoq o’simligidan sshifobaxsh ichimlikni kunlik me’yorda iste’mol qilish.


Kalit so’zlar. Yantoq, inspeksiya, limon kislotasi, asal, retseptura.

O’zbekistonda dorivor o’simliklarning ko’plab turlari uchraydi. Ulardan ovqat hazm qilish hazmini yaxshilovchi, hazm organlari kasalliklarida, o’t haydovchi ayniqsa, o’zida biologik faol moddalar tutgan o’simliklar ilmiy tibbiyotda va xalq tabobatida keng qo’llaniladi. Shu kabi o’simliklardan biri yantoq tarkibida barcha ovqat hazm qilish organlarining ishlashiga ijobiy ta’sir ko’rsatadigan moddalar mavjud. Polisaxaridlar qondagi shakar miqdorini tartibga solib, ichakdagi mikrofloraning muvozanatini tiklaydi. To’yinmagan yog’ kislotalari yurak qon-tomir tiziming tog’ri ishlashiga, ateroskleroz bilan kurashishga, miya va asab tiziming faoliyatini yaxshilashga yordam beradi. Yantoq tarkibida vitamin E tanani toksinlar va erkin radikallarning ta’siridan himoya qiladi. Alkaloidlar metabolitik jarayonlarni yaxshilaydi. Aminokislotalar, elementlari, flavonoidlar, yantoqning terapevtik ta’sirini to’ldiradi, immun tizimini kuchaytirishga va oshqozon-ichak traktining tog’ri ishlashiga yordam beradi.

Yantoq, jigar faoliyatini qayta tiklaydigan va zararli omillar ta’siridan himoya qiluvchi, tabiiy gepatoprotektor hisoblanadi va jigar parenxemasida metabolitik jarayonlarni yaxshilaydi, jigar hujayralari- gepatotsitlarning yangilanishiga yordam beradi. Yantoqdan tayyorlangan damlama yoki preparatdan muntazam ravishda iste’mol qilish orqali gepatitning oldini olish mumkin.
Quyida yantoq o’simligidan shifobaxsh o’simlik olish retsepturasi tajribasi natijasi:
Yantoq olinib uni inspeksiya qilib,yod aralashmalardan tozalab olindi va uni quritildi. Qurigan yantoqni maydalab undan 37 gr olib va yantoq yanchilmasini 590 gr yumshatilgan suv quyib 2 soatga qo’yildi.So’ngra aralashmani presslab olindi, olingan suyuqlikni filtirlandi. Filtirlangan suyuqlikka avvaldan torib olib qo’yilgan 3 gr asal 1 gr limon kislotasi solib yaxshilab, to’la eriguncha aralashtirildi.

Retseptura (qiymatlarni chegaraviy ko’rsatkichlari):

Xom-ashyo	%
Yantoq	37.0
Asal	3.0
Limon kislota	1.0
Suv	590
Chiqishi	100.0

Bu komponentlar mutanosibligi ishlab chiqarishni rejalashtirilayotgan ichimlik organoleptik xossalarini yaxshilash maqsadida amalga oshirildi.

Tayyor mahsulot organoleptik ko’rsatkichlari:
Yanoq hidi va ta’mi sezilarli qizg’ish.
Yuqorida o’tkizilgan tajribadan shuni xulosa qilish mumkinki, bu o’simlik asosida tayyorlangan shifobaxsh ichimlik turli yoshdagi lekin yuqoridagi kasalliklar bilan kasallangan bemorlarga tavsiya etiladi.Tayyorlangan retsepura istemol uchun tayyor holga keltirilgan variant hisoblanadi.Bundan tashqari retsepturani boshqa usulda ham boyitish mimkin.

Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   Yu.M. Galpirin P.I.Lazerev Pihevareniya i gomeostaz M,Nauka, 1986 g
   
2. 
   A.Qosimov va b. Bioximiya T., O’qituvchi, 1988 y
   
3. 
   M.Nabiev, V.Sfalnev, A.Ibroximov Shifobaxsh ne’matlar. Toshkent, Meditsina, 1989 y
   
4. 
   M.A.Klyuev taxriri ostida Tabobatda ishlatiladigan dori- darmonlar. T., Ibn Sino, 1995 y
   

Anjumanda ishtirok etish uchun talabnoma

1	Xoldarova Gulsanam Akramjon qizi
2	2-bosqich talabasi, Namangan muhandsilik-texnologiya institute
3	YANTOQ O’SIMLIGIDAN SHIFOBAXSH ICHIMLIK ISHLAB CHIQARISH RETSEPTURASINI YARATISH
4	tel: [phone]
5	[e-mail]
6	Oziq-ovqat va agro texnologiyalar