Yangiasr avlopi

Martin Iden

---

570

Jek  London

ayqash-uyqash  bolib  ketdi,  yana uning ko‘z  ol- 

didan  bir-birlariga  ergashib  turli  manzaralar 

ota boshladi.  Bu manzaralaming birontasi ham 

diqqatga sazovor emas edi. Hadeb ko'ziga quyosh 

shulalari yorib  o‘tgan  quyuq yaproqlar  ko‘rina- 

verardi.

Eshikni  birov  taqirlatdi,  u  ko‘zini  ochdi.  U 

uxlayotgani yo‘q edi,  shuning uchun eshik taqir- 

lashi  bilan,  telegramma yo xat kelgandir,  kirxo- 

na xizmatkori yuvilgan kiyimlarimni olib kelgan­

dir,  deb tasawur qila boshladi.  Negadir esiga Jo 

tushdi va Martin, hozir Jo qayerdaykin, deb o‘zi- 

ga savol berarkan:

-  Kiring! -  deb qichqirdi.

U Joni oyiash bilan band bolib, eshik tomonga 

o'girilib ham qaramadi. Eshik ohistagina ochildi, 

lekin Martin eshikning taqillaganini go У о unutib 

qo“yganday,  hech  narsani  ko‘rmayotgan  ko‘zla- 

rini  hamon  bo'shliqqa  tikib  otiraverdi.  Birdan 

orqasida  ayol  kishining  bo‘g‘iq  va  hazin  jaglsi 

eshitildi.  Martin dik etib o'midan turib ketdi.

-  Ruf! -  deb yubordi u ajablanib. U qo'rqib ke- 

tayozdi.

Qizning  rangida  qon  qolmagan,  ma’yus  qi- 

yofada  edi.  U  bir  qoli  bilan  eshikni  ushlab,  ik- 

kinchi  qolini  kolcsiga qoVgancha,  ostonada tu­

rardi.  So‘ng u ikkala qolini iltijo bilan  Martinga 

cho‘zdi-da,  oldinga yura boshladi.  Martin  Rufni 

kresloga o'tqazarkan, qizning qoli muzdek sovuq 

ekanligini payqadi.  U  o‘zi uchun boshqa kreslo- 

ni  surib,  uning bandiga otirdi.  Martin hayajon- 

langanidan tili kalimaga kelmasdi.  Uning Rufga 

bolgan  muhabbati  allaqachon  qalbining  teran

---

Martin Iden

571

yeriga  dafn  etilgan  edi.  Hozir  «Metropol»  meh- 

monxonasi oVnida birdan «Qaynar Buloq» kirxo- 

nasi  bir hafta ichida yigllib  qolgan  kirlari  bilan 

paydo bolib qolganda o'zini qanday his qilsa, ho­

zir ham  shunday his  qila boshladi.  U  bir necha 

bor gapga og'iz juftladi-yu,  lekin hech jur’at eta 

olmadi.

-  Mening bu yerdaligimni hech kim bilmaydi, -  

dedi Ruf ohistagina yolvoruvchi tabassum bilan.

-  Nima dedingiz? -  deb so'radi Martin.

U o‘z ovozini taniy olmay hayratda qoldi.

Ruf gapini takrorladi.

-  E! -  dedi Martin, uning topgan bor-yo‘q gapi 

shu boldi.

-  

Sizning 

mehmonxonaga 

kirganingizni 

ko'rdim, bir oz kutib turib ketingizdan kirdim.

-  E! -  deb takrorladi Martin.

Hech qachon uning tili bu qadar lol bolmagan 

edi.  Uning  butun  fikrlari  birdaniga  miyasidan 

uchib  ketdi.  U  sukut  saqlab  o‘tirishi  o‘ng‘aysiz 

tuyula  boshlaganini  his  qildi,  lekin  olim  tah- 

likasida  turganda  ham,  gapni  nimadan  bosh- 

lashni bila olmas edi. Bundan ko‘ra, o'sha «Qay­

nar Buloq»qa borib  qolgani  ham  ma’qul  edi,  in- 

damasdan  yengini  shimarardi-yu,  ishga  tushib 

ketaverardi.

-   Demak,  birpas  kutib  turib,  keyin  kirdim 

deng, -  nihoyat gapirdi Martin.

Ruf xiyol g'amza bilan bosh irg‘adi-da, kolcsini 

yopib turgan sharfni yechdi.

-  Awal sizni ko'chada anavi qiz bilan ко‘r dim...

-  Ha, -  dedi Martin soddagina qilib, - men uni 

kechki maktabga kuzatib qoydim.

---

572

Jek  London

-  Meni ko'rganingizdan xursand emasmisiz? -  

deb so'radi qiz yana bir oz sukunatdan so'ng.

-  Xursandman, juda xursandman, -  deb javob 

qildi Martin shosha-pisha, -  lekin bu yerga yolg'iz 

o'zingiz kelib chakki qilmadingizmikin?

-  Hech kimga sezdirmasdan o'tdim.  Bu yerda 

ekanligimni  hech  kim  bilmaydi.  Sizni  judayam 

ko'rgim  kelgan  edi.  Men  naqadar  tentaklik  qil- 

ganimni  e’tirof etgani keldim  bu yerga.  Toqatim 

toq  bolganidan  keldim  bu  yerga.  Qalbimning 

amri  bilan  keldim.  Bu  yerga kelishni  istaganim 

uchun keldim!

Ruf  o'midan  turib,  Martinga  yaqinlashdi.  U 

qolini yig:  ling yelkasiga qo^gancha  chuqur va 

kalta-kal