Янги Ўзбекистонни қуриш ва ривожланишида ёшларнинг фаоллиги

Kodlangan o‘zlarni toping va tushintirib bering. Topshiriqni bajarish: Ekranda 
rasmlar kemta-ketligi ko‘rsatiladi. 
O‘quvchilar ushbu rasmlar bilan kodlangan so‘zni topishi kerak. O‘quvchilar 
rasmdagi predmetlar nomini birinshi harfini daftarlariga yozip oladi. Natiyjada ularga 
kodlangan so‘z belgili boladi. O‘quvchilar‖ javob‖ berganidan‖ keyin,‖ to‖ g‘ri‖ javob‖
ko‘rsatiladi. O‘quvchilardan‖ushbu‖hodisalar‖haqida‖toliq‖ma’lumotlar‖olinadi. 

---

 Янги Ўзбекистонни қуриш ва ривожланишида ёшларнинг фаоллиги 
27 
Topshiriqning maqsadi: O‘quvchilar‖ kodlash‖ orqali‖ ma’lumotlarni qoriqlash 
mumkinchiligini va imkoniyatlarini anglap oladilar va o‘zlarining fikrlash 
qobilyatlarini va tafakkurlarini kengaytiradilar. O‘qituvchi o‘quvchilardan fanga oid 
bolgan qiziqishlarini orttiradilar. 
Topshiriqni tayorlash ketma-ketligi: Word dasturi ochilib, unga rasm 
joylashtiriladi.‖ Buning‖ uchun‖ ‚Вттавка‛‖ ->‖ ‚ситунпк‛‖ ->‖ из‖ файла‖ buyriqlar‖ ketma-
ketligi‖bajariladi‖va‖kerakli‖fayllar‖tanlab‖olinadi,‖‚Вттавить‛‖tugmasi‖bosiladi.‖Barcha‖
rasmlar shu tarizda joylashtiriladi (1-rasm).
1-rasm 
Excel dasturi asosan hisob kitob ishlarini bajarishda qo‘llanilsa ham ushbu dastur 
yordamida qiziqarli dars ishlanmalarni tayorlash mumkin. 
Masalan, Fizik kattaliklar va ularni o‘lchash birliklari. 
Topshiriqni bajarish: O‘quvchilar fizik kattaliklarni, birliklarni takrorlaydi, 
so‘ngra o‘qituvchi bir o‘lcham birlikdan boshqasiga o‘tkazishni (aylantirishni) tavsiya 
etadi. O‘quvchi javobi eshitilgandan keyin, o‘qituvchi qizil yo‘lakli katakchaga kerakli 
sonni kiritib, natijani tekshiradi. 
Topshiriqning maqsadi: O‘quvchilarda o‘lchovlar haqida to‘liq‖ ma’lumotlar‖
paydo bo‘ladi. 
Topshiriqni tayorlash ketma-ketligi: Excel dasturi ishga tushurilib, unga 
quydagicha jadvallar kiritiladi:
Chap tomonda joylashgan qizil rangli katakchaga son kiritilsa, uning ong 
tomonidagi katakchaga boshqa o‘lcham birlikka o‘tkazish (aylantirish) natija ko‘rinishi 
uchun katakchalarga tegishli formulalar kiritilishi lozim. Biz santimetrdan millimetrga 
aylantirish uchun kerak bo‘ladigan formulani ko‘rib chiqamiz. Formulanı‖ B3‖
katakchaga‖ kiritamiz.‖ Katakcha‖ belgilanib,‖ ‚=B3*10‛‖ formulasi‖ hosil‖ qilinadi.‖ Natijada‖
ushbu katakchaning qiymati B3 katakchaga bog‘lanadi. Yaniy B3 katakchaga qanday 
qiymat kiritsak, D3 shu songa 10 ni ko‘paytib hisoblaydi. Gektardan metr kvadratga 
aylantirish uchun ham quydagicha ‚=B4*10000‛‖ formula‖ kiritiladi.‖ Yaniy‖ B4‖
katakchaning qiymati 10000 ga ko‘paytib ko‘rsatadi. Boshqa katakchalarga ham 
shunday formulalar kiritiladi. Bacha formulalar kiritilgandan keyin, har xil sonlar 
kiritiladi (2-rasm). 

---