Янги Ўзбекистонни қуриш ва ривожланишида ёшларнинг фаоллиги
155
Resursi (R – resources) – qanday resurs ushbu sababni bartaraf etishga yordam
beradi? Qaysi resurs natija beradi ?
Samarasi (E – effect) – ushbu maqsadga erishish uzoq kutilgan qanday samaraga
olib keladi ?
Taqdimot‖ tugagagandan‖ so’ng‖ o’qituvchi‖ mashg’ulot‖ mavzusi‖ va‖ guruhlar‖
taqdimotig‖‖yakun‖yasaydi‖va‖qo’shimcha‖fikrlar‖bildiradi.
FSMU(fikr,sabab,misol,umumlashtirish ) metodi
Bu texnologiya‖ ham‖ munozarali‖ masalarni‖ hal‖ qilishda‖ qo’l‖ keladi.Chunki‖ bu‖
texnologiya‖ o’quvchilarga‖ o’z‖ fikrini‖ himoya‖ qilishga‖ va‖ erkin‖ fikrlashga,‖ ochiq‖
bahslashishga‖turtki‖bo’ladi.Mashg’ulotni‖o’tkazish‖tartibi:
-FSMU‖texnologiyasini‖4‖bosqichi‖yozilgan‖qog’ozlar tarqatiladi.
F- fikringizni bayon eting
S- fikringizni‖bayoniga‖sabab‖ko’rsating‖‖
M-ko’rsatgan‖sababingizni‖asoslovchi‖misol‖keltiring‖
U –fikrlaringizni umumlashtiring
Misol‖ uchun‖ resurslar‖ yetishmasligi,‖ ekologik‖ inqiroz‖ muammosini‖ ko’rib‖
chiqaylik.
F- yer shari aholisi uchun eng dolzarb muammolardan biri resurslarning
yetishmasligi‖,tobora‖resurslar‖bilan‖ta`minlanish‖darajasi‖bo’yicha‖hududiy‖farqlarning‖
saqlanib qolishi , XXI asr oxiriga kelib energetika tanqisligi muammosining
keskinlashuvi
S- buning‖ sababi‖ yer‖ yuzi‖ aholisi‖ sonining‖ yuqori‖ suratlarda‖ o’sib‖ borishi‖ deb‖
o’ylayman.Har‖ bir‖ insonning‖ ehtiyojini‖ qondirish‖ uchun‖ resurslar‖ sarflanishga‖ to’g’ri‖
keladi.
M- misol‖ uchun‖ eramizning‖ boshlarida‖ yer‖ yuzi‖ aholisi‖ ‖ 230‖ mln‖ kishi‖ bo’lgan‖
bo’lsa, 1000-yilga kelib 305 mln kishiga, 1500-yilda esa 440 mln kishiga yetdi.Oxirgi
ming‖ yillikda‖ aholining‖ ikki‖ baravar‖ ko’payishi‖ uchun‖ 600‖ yil,‖ ikkinchisiga‖ 230‖ yil,‖
uchinchisiga‖100‖yil‖ketgan‖bo’lsa,‖‖to’rtinchi‖marta‖ikki‖baravar‖ko’payishi‖uchun‖40‖yil‖
vaqt‖ kerak‖ bo’lgan.Hozirga‖ kelib‖ yer‖ yuzi‖ aholisi‖ 8‖ mlrd‖ ga‖ yaqinlashmoqda.Eramiz‖
boshida 230 mln kishini boqqan Yer endi 8 mlrd kishini boqishi kerak.Yer
resurslari,chuchuk‖suv,‖o’rmon‖resuslariga‖ham‖bosim‖oshganini,‖ehtiyoj‖ko’payganini‖
ko’rishimiz‖mumkin.
U-fikrlarimizni‖ umumlashtirib,‖ yakuniy‖ xulosaga‖ kelsadigan‖ bo’lsak,‖ resurlar‖
yetishmasligi muammosini yechimi avvalo mavjud resurslardan tejab-tergab, oqilona
foydalanish,kesilgan‖ o’rmonlarning‖ o’rniga‖ ikkilamchi‖ ormonlarni‖ yaratish,‖ yer‖
resurslaridan
intensiv
tarzda
foydalanish,
chuchuk
suvdan
foydalanishda
sug’orishning‖zamonaviy‖texnologiyalarini‖,ya`ni‖tomchilatib‖sug’orish,‖fontan‖usulida‖
sug’orish‖kabilarni‖qo’llash,energiya‖manbalaridan‖foydalanganda‖esa‖shamol,‖quyosh,‖
qalqish, yerning ichki energiyasi kabi tugamaydigan va ekologik
toza‖energiya‖manbalaridan‖foydalanishga‖o’tish‖kerak‖.
Demak‖ pedagogik‖ texnologiyaning‖ asosiy‖ maqsadi‖ o’qituvchi‖ va‖ o’quvchi‖
faoliyati ning kafolatlangan natijaga aniq ketma-ketlik asosida erishishidir.
Qator siyosiy arboblar muvaffaqiyatining siri geografiyani qay darajada bilishi
bilan baholanadi.Masalan, Buyuk Britaniya bosh vaziri Tereza Mey ham geograf
Do'stlaringiz bilan baham: |