Янги Ўзбекистонни қуриш ва ривожланишида ёшларнинг фаоллиги

Fоydalanilgan adabiyоtlar:
1.‖Qurbпnniyпzпv‖R.‖‚Geпgrafiya‖п‘qitish‖metпdikasi‛.‖Urganch- 2001 

---

 Янги Ўзбекистонни қуриш ва ривожланишида ёшларнинг фаоллиги
425 
2.‖Mavlпnпva‖О‖va‖bпshqalar‖‚Pedagпgika‛‖Tпshkent‖.-1996 
3. www.ziyпnet.uz 
MAKTAB O'QUVCHILARNING KONFLIKTLI VAZIYATLARNI BARTARAF 
ETISH YO’LLARI 
Andijon viloyati Andijon shahri 
20- maktab boshlang`ich sinf 
o`qituvchisi Mamajonova Guluzro. 
Maktablarda o'quvchilar o'rtasida yuz beradigan konfliktlar mazmuni 
bo'yicha har xil bo'lishi tabiiy. Maktablarda o'quvchilar o'quvchilar bilan bo'lgan 
munosabatlarda muloqat tartibini buzib muloqatlar yasashi mumkin. Natijada esa 
kelishmovchilik, bir-birini tushinmaslik vaziyatlaridan konfliktlar kelib chiqadi. 
Maktablarda o'quvchilar doim pedagoglar nazoratida bo'ladi va paydo bo'lgan 
konfliktlar pedagoglar boshchiligida o'z yechimini topadi. Ba'zan konfliktlar 
o'qituvchilar o'rtasida ham bo'ladi, bu esa bir-birini tushunmaslik, biri-ikkinchisining 
psixik holatini hisobga olmasdan muloqat qilishidan kelib chiqishi bo'lib topiladi. 
Konfliktlar o'zlarining o'zgachaliklariga ega bo'lib oila a'zolari o'rtasida ham 
uchraydi. Oila a'zolari o'rtasidagi konfliktlarning kelib chiqishining har xil sabablari 
bo'lishi mumkin. Birinchi sababi er-xotinlar oila qurishga tayyor bo'lmasligi mumkin, 
ular bir-birlarining shaxsiy o'zgachaliklarini hisobga olmagan bo'lishi mumkin. 
Oiladagi paydo bo'lgan konfliktlarning bola ta'lim tarbiyasiga salbiy ta'siri bor. 
Shuning uchun ota-onalar o'z farzandlari o'rtasida konfliktlarni bo'ldirmaslikka 
harakat qilishlari zarur. Yigit-qizlar turmush qurmasdan oldin bir-birining shaxsiy 
psixik o'zgachaliklarini bilib, o'zlashtirib bo'lib turmush qurishi ma'qul. Ota-
bobalarimiz‖«Uylanish‖oson,‖uy‖bo'lish‖qiyin»‖- deb bekorga aytmagan. Ba'zi hollarda 
ota-onalar bilan bolalar o'rtasida ham konfliktlar bo'lib qolishi mumkin, bunday 
vaziyatlarda ota-onalar konfliktlarni tinch yo'l bilan yechishga harakat qilishlari 
lozim. Yuqoridagi aytilgan va boshqada uchraydigan konfliktlarni tadqiqot qiladigan 
ilm pedagogik konfliktologiya ilmi hisoblanadi. Ilm ancha yosh bo'lsa ham tez 
rivojlanmoqda. Sababi, pedagogik jarayonda uchraydigan konfliktning turlari 
anchagina. Konfliktlarning turlariga, mazmuniga qarab ayirib uni yechish metodlari, 
usullari, amallari ham har xil bo'ladi. Bolalar bilan bo'lgan munosabatlarning 
maqsadi hamma vaqt nazarda bo'lishi kerak (bilim berish, tarbiya berish yoki shu 
olib borilayotgan tarbiyaviy maqsaddagi ishning asosiy ma'nosi amalga oshadigan 
bo'lishi kerak). Ayirim pedagoglar bolalarga qiziqarli etib gapirib beraman deb yoki 
bolalarning diqqatini og'zaki aytilayotgan fikrlarga yo'naltirish maqsadida 
shug'ullanib, u ishning asosiy maqsadini esidan chiqarib qo'yishlari mumkin. Har 
qanday suxbatlarni olib borishda suxbatlashuv faqat bolalargagina qiziqarli bo'lib 
qolmasdan tarbiyachigada qiziqarli bo'lishi lozim, tarbiyachining o'zida chin ixlos 
bilan berilib, qiziqib olib borishlari kerak. Bolalar bilan suxbatlashuv barosida 
hamma vaqt bolalarning his-tuyg'u hisobga olib borishi kerak. Masalan: Bola bilan 
yakka suxbatlashuvda bola xafa bo'lib o'tirgan bo'lishi mumkin, bunday vaziyatda 

---