Yangi O‘zbekiston

Til
Har tilni biluv emdi odama jondir.
Til vositai robitai olami yondir.
G‘ayri tilni, say qiling, bilgani yoshlar
Kim ilmu-hunarlar bilanki ondin ayondir.
Lozim sizga har tilni biluv ona tilidek
Bilmakka oni g‘ayrat qiling foydai kondir.


Tilga e’tibor – elga e’tibor.
…
Ilmning kattasi – odob.
…
Ilm – aql bulog‘i,
Aql – yashash chirog‘i.
…
Til bilmoq – el bilmoq. Maqol
18. Vatan ravnaqi yo‘lida – kitob o‘qib ma’naviy yetuk o‘g‘il bola- tili, ko‘zi, qo‘l-oyog‘i va mol –mulki bilan har qanday sharoit va vaziyatda boshqa kishiga zarar bermasligi eng go‘zal odobidir.
O‘g‘il bola to‘g‘ri ta’lim – tarbiya olib va ilimlarni egallab, ko‘p ezgulik, odamiylik va gumanizim ishlarni qilsa ulug‘ alloma sifat kishi bo‘lib yetishadi.
O‘g‘il bolaga xos xususiyatlar: raxbarlik, boshliq, jismoniy kuch-quvvat, aqlu idrok, xotira va tafakkurning ziyodaligi, jamoat bilan bo‘lishi, to‘liq guvohlik beish, janglarda qatnashib Vatanini himoya qilish va boshqa xususiyatlari bilan ortiq hisoblanadi.
Har kim beodoblik qilsa, avval ani xalq beodob derlar. Senga munosib yo‘qdurki yuzinga va o‘zingga beodoblik nom ko‘tarmak. Boodob bo‘lg‘ilki, ulug‘ darajaga yetarsan.
So‘fi Ollohyor
…
O‘g‘illi uy – farishda,
Qizli uy – sarishtali.
…
Doimo odobli, ilmli, aqlli, mehnatsevar, vatanparvar va iymon-e’tiqotli bo‘l!
…
Inson – odobi bilan,
Osmon – oftobi bilan.
…
Kattaga salom ber,
Kichikka – kalom.
…
Ota oldidan o‘tma,
Odob oldidan ketma.
…
Yoshlikda odob saqla,
Ona sutini oqla.
…
Odob – oltindan qimmat.
…
Odobli o‘g‘il-ko‘kdagi yuldiz,
Odobli qiz – yoqadagi qunduz.
…
Odob bozorda sotilmas.
…
Odobning – boshi til.
…
Qiz bola uyda yaxshi,
Er bola elda yaxshi.
…
Husun husun emas, odob husun.
…
Yaxshi o‘g‘il – el obro‘si,
Yaxshi qiz – uy obro‘si.
…
O‘g‘il –qiz yaxshi bo‘lsa,
Ota-ona xursand.
…
O‘g‘il –qiz dono bo‘lsa,
Elu yurt xursand. Maqollar
…
Donishmand so‘zi:
“ezgulik va yovuzlik uch a’zolar orqali til, ko‘z va quloq orqali qalbga kirib boradi. Insonning aqli qalb posboni va til, ko‘z va quloqning ustidan ham posbonlik qiluvchidir.”
…
Ezgulikning kechi yo‘q.
…
Qalbni ezgulik bilan to‘ldirish lozim.
…
Donishmant so‘zi:
“- Biladi, ko‘proq bilishga intiladi - u olimdir, undan o‘rganboq kerak.
-Bilmaydi, lekin bilmasligini biladi - u umidli insondir, unga o‘rgatmoq kerak.
-Bilmaydi, bilmasligini ham bilmaydi – u uyqudadir, uni uyg‘otish kerak. ”
…
Bog‘bon bobo so‘zi:
“Qizimning tili gung, ko‘zi ko‘r, qulog‘i kar va qo‘l- oyog‘i shol.”
Donishmand so‘zi:
“Yomon gap va narsalarni gapirma,
Yomon gap va nasralarni ko‘rma,
Yomon gap va narsalarni eshitma.”
19. Vatan ravnaqi yo‘lida – yoshlar kitob o‘qib odob va ilm olish yo‘liga to‘sqinlik qiluvchi yomon illatlar: dangasalik, yengiltaklik, manmanlik, chaqimchilk, ikkiyuzlamachilik, baxillik, andishasizlik, yolg‘onchilik, bekorchi gap, kibr-havolanish, korrupsiyachilik, giyohvantlik, spirtli ichimlik, chekish, behayolik, ommoviy madaniyat kabi illatlar katta yovuzlikka olib keladi. Yoshlar aql bilan bu illatlardan o‘zini uzoq tutib yurishi lozimdir.
“May (aroq) ichish Olloh hukmi bilan man qilingan, binobarin, har qanday holatda ham uni tark etgan ma’qul.”