Kurs ishining maqsad va vazifalari. Bu mavzuni yoritilishidan ko‘zlangan asosiy maqsad Yevropani boshqargan buyuk sulolalar haqida ma’lumotlar to‘plash ularni ommalashtirish va albatta ular qilgan ishlarni o‘rganib o‘quvchilarni dunyo qarashini fikrlash doirasini kengaytirishga qaratilgan.
Kurs ishining davrlashtirilishi.Bilamizki, tarixni o‘rganishda davrlashtirish ya’ni xronologik jihatdan o‘rganish qulay va shu bilan tushunarli va keng miqyosda o‘rganishga yordam beradi. Men o‘rganayotgan mavzuyim Yangi davrda Yevropa sulolalari tarixi (Vindzorlar, Gabsburglar va Burbonlar sulolasi) ni o‘rganish bo‘lib bu oilalar bir vaqtning o‘zida ko‘pgina davlatlarda hukmronlik qilgan sulolalar bo‘lib bir biriga qo‘shni davlatga hukmronlik qilishgan va ularning harakatlari islohotlari va albatta bir-biri bilan ziddiyatlari hozirgi kunning shakl shamoyiliga katta ta’sir qilgan ularning tarixini davrlashtirish orqali ularni qilgan ishlari qanday oqibatlarga olib kelganligini yaxshi hamda yomon natijalarni kuzatishimiz mumkin. Bunking antiscia Refraining quandy tartibda rivojlanganligi to‘g‘risida fikr yuritishimga yordam beradi.
Kurs ishi mavzusining o‘rganilganlik darajasi.“Yangi davrda ” mavzusi bo‘yicha bugungi kunga qadar qator ilmiy izlanishlar va maqolalar, tezislar hamda mualliflik asarlarida to‘xtalib o‘tilgan. Ularda turlicha qarashlar ilgari surilgan. Ularni quyida ko‘rib o‘tamiz.
Kurs ishining tuzilishi. Kurs ishi kirish, uch bob, xulosa, foydalanilgan adabiyotlardan iborat.
I.BOB. Gabsburgalr sulolasi tarixi 1.1. Gabsburgalar kelib chiqishi
Gabsburglar monarxiyasi, Avstriya monarxiyasi yoki Gabsburglar imperiyasi 1526 yildan 1804 yilgacha Gabsburglar uyining Avstriya bo‘limi tomonidan boshqarilgan mamlakatlar uchun tarixshunoslik atamasi. Bu mamlakatlar rasmiy ravishda faqat shaxsiy ittifoqda bog’langan, ammo sekin davlat qurish jarayoni tufayli bu mamlakatlarda birlik paydo bo‘ldi. 1804 yilda Frensis I buni monarxiyaning barcha mamlakatlarini bir toj ostida birlashtirib , Avstriya imperiyasini yaratish orqali tasdiqladi1.
Monarxiya tarixi monarxiya tarkibidagi turli mamlakatlar o‘rtasidagi yirik madaniy va ma’muriy farqlar bilan ajralib turardi. Bundan tashqari, Gabsburg hukmdorlari 1438 yildan beri deyarli uzluksiz Muqaddas Rim Imperiyasining imperatorlari bo‘lganliklari, ularning e’tiborini o‘z hududlari va Muqaddas Rim imperiyasi hukumati o‘rtasida taqsimlash kerakligini anglatardi. Ikki soha o‘rtasidagi qarama-qarshiliklar ko‘pincha katta muammolarga olib keldi. Bundan tashqari, Gabsburg monarxiyasining strategik joylashuvi mamlakat turli xil dushmanlar va ittifoqchilarga tayanishi mumkinligini anglatardi. Asosan diplomatiya orqali monarxiya erta zamonaviy Yevropada yirik kuchga aylandi.
1506 yilda imperator Maksimilian I va qirol Vladislaus II Yagiello Gabsburg monarxiyasining boshlanishini belgilovchi nikoh shartnomasini tuzdilar: Maksimilianning kenja nevarasi Ferdinand Vladislausning qizi Annaga uylanadi. Maksimlanning nabirasi Mariya ham Vladislausning homilador xotinining hali tug’ilmagan farzandiga turmushga chiqishi mumkin edi. Bu haqiqatan ham o‘g’il bola bo‘lib chiqdi (Lodewijk ). Ikkala sulola (Gabsburglar yoki Yagiellolar uyi) yoʻq boʻlib ketganidan keyin uning oʻrniga boshqa sulola keladi. 1515 yilda bu shartnoma Vena birinchi kongressida tuzildinihoyat muhrlangan va 1521 yilda Ferdinand va Annaning nikohi Venadagi Avliyo Stefan soborida tantanali ravishda o‘tkazildi. (1522 yilda Mariya va Lui ham Pragada turmush qurishdi.)
Nikohning sababi Vengriya Qirolligidagi Yagielloning uyi va Bogemiya tojidagi erlarning ilgarilab borayotgan Usmonli turklari tomonidan tobora kuchayib borayotgan bosim ostida qolganligi edi. Gabsburglar turklarga qarshi kurashda yordam bera oladigan darajada kuchli edi, lekin ayni paytda xavf tug’diradigan darajada kuchli emas edi.
Maksimilianning o‘limidan so‘ng, Avstriyaning mulki Maksimilianning to‘ng’ich nabirasi Karelga tegishli edi. Buyuk Karl, shuningdek, Kastiliya va Aragon tojlarini va Burgundiya, Burgundiya Gollandiyasi va Italiyadagi Gabsburg mulklarini ( Sardiniya, Sitsiliya Qirolligi, Neapol Qirolligi ) meros qilib oldi. O‘z e’tiborini o‘z imperiyasining Atlantikaga yo‘naltirilgan qismiga yaxshiroq qaratish uchun Charlz 1522 yilda Bryussel shartnomasiga binoan Avstriyadagi mulkini ukasi Ferdinandga topshirdi.