Yan Gusning diniy,ijtimoiy,siyosiy qarashlari

Yan Gusning diniy,ijtimoiy,siyosiy qarashlari

REJA:

2.Yan Gusning diniy-ijtimoiy qarashlari
1.Yan Gus-Chex milliy qahramoni.
3.Yan Gus cherkov ta’qibi ostida
GUS Yan (1371—1415) — chex xalqining milliy qahramoni, chex Reformatsiyasining goyaviy rahbari. 1386 yilda Yan Gus Pragaga jo'nadi va 1390 yilda u erdagi universitetlardan birining talabasi bo'ldi. 1393-yil Praga universitetining ilohoyot universitetini tugatgan va avval magistor song dekan va rector darajasigacha ko’tarilgan (1402—03, 1409—10) . Nemislar istibdodi va katolik cherkoviga qarshi xalq harakatining ilhomchisi.
Yan Gus ilk byurgerlar reformatsiyasi va chex xalqining katolik cherkovi jaholatiga hamda xorijiy ruhoniylar zo’ravonligiga qarshi kurashga boshchilik qiladi.

1402 yilda Yan Gus Vifliem ibodatxonasida o’z ona tilida vazlar bilan chiqa boshlaydi.

• 1402 yilda Yan Gus Vifliem ibodatxonasida o’z ona tilida vazlar bilan chiqa boshlaydi.

Gusning diniy ijtimoiy qarashlari
Katolitsizimga qarshi tizimli ta’limot yaratdi,ruhoniylardunyoviy hokimyatga bo’ysunishi lozimligini ta’kidladi.
Cherkov udumlarini bajarganligi uchun pul olmaslikka chaqirdi,cherkov yer egaligini qoraladi.
Cherkov moddiy botliklarga ega bo’lmasligi, ruhoniylar yerdagi rohot-farog’atga intilmasligi lozim .
1412-yilda indulgensiya savdosiga qarshi chiqdi ..

cherkov va ruhoniylar bir narsa, lekin Xudo va e'tiqod butunlay boshqacha.

• cherkov va ruhoniylar bir narsa, lekin Xudo va e'tiqod butunlay boshqacha.

• "Ehtiyot bo'ling, kambag'allarni yirtuvchi yirtqichlar, qotillar, hech qanday muqaddas narsani bilmaydigan yovuzlar!"

• “Muqaddas Bitikda “mening kunlik nonim” emas, balki “bizning kundalik nonimiz” deyiladi, demak, ba'zilar to'kin-sochinlikda yashasa, boshqalari ochlikdan azob chekishi adolatsizlikdir.

• Mulk adolatliniki bo'lishi kerak. Adolatsiz boy o‘g‘ridir”.

Yan Gus va’zlari

Gusni ta’qib etish boshlanib, u cherkovdan chetlatiladi.Lekin Yan Gus quvg’inda ham o’z faoliyatini to’xtatmay, xalq orasida chiqishlarini davom ettiradi.

Buyuk islohotchining o’z qarashlarini bayon etgan asosiy asari “Cherkov haqida “ tarktat deb nomlanadi.

Buyuk islohotchining o’z qarashlarini bayon etgan asosiy asari “Cherkov haqida “ tarktat deb nomlanadi.

1410 yilda Yan Xusning va'zgo'ylik faoliyatiga eng qattiq cherkov taqiqi qo'yildi. Ammo Papa va Vatikan qat'iy edi! Maxsus papa buqasi (dekreti) Yan Xusning cherkovdan voz kechishini e'lon qildi va uni cherkov qonunlarini buzgan bid'atchi deb e'lon qildi. Yan Xus boshpana va oziq-ovqat bilan ta'minlanadigan shahar jazolanadi, unda cherkov xizmatlarini bajarish taqiqlanadi, deyiladi Rim papasining farmonida.

1414 yilda bid'atchi va tartibsizlik Yan Xus nemisning Konstanz shahridagi cherkov kengashiga chaqirildi. . Ikki oydan ko'proq vaqt o'tgach, Yan Hus topildi - u Gottlieben zindonida yotdi. Xavfsiz xatti-harakati uni qamoqdan qutqara olmadi
Itoatsiz voiz Konstansga olib kelinganida, u qattiq cherkov sudiga duch keldi. Yan Gusga o'zining bid'atchi va "yoqimsiz" qarashlaridan voz kechish uchun so'nggi imkoniyat berildi. Lekin bunga javoban, barcha ayblovlarni tinglab, faqat yelka qisib qo‘ydi: “Men hech qachon aytmagan iboralardan voz kechish mening vijdonimga ziddir”.
Sud "bid'atchi" uchun o'lim hukmi to'g'risida yakuniy hukm chiqarganidan keyin ham arxiyepiskoplar va qirol Sigismundning o'zi shaxsan va bir necha marta uning kamerasiga kelib, undan o’z g’oyalaridan
voz kechish to'g'risida imzo chekishni so'rashdi. Ammo Yan Xus qat'iyatli va qat'iy edi.
Yus 1414-yli Kontansa soboriga,yevropaning barcha ruhoniylani yig’iniga chaqirildi. Ko'p so'roqlar paytida Yan Xus jim qoldi, o'zini oqlashga urinmadi. U o‘z e’tiqodiga chin dildan ishongan va odamlar o‘lim jazosidan qo‘rqib, xiyonat qilganini bilib, unga ishonishdan to‘xtashlarini istamagan.
Cherkov sudi qarori bilan Gus 1415-yilning 6-iyulida gulxanda yondiriladi.
"Ko'rdingizmi, men bu dunyoni olovda tark etaman", “Men g'ozman! Ammo oqqush men uchun uchadi! 

E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT