Yahudiylikning shakllanish tarixi

Yahudiylikning shakllanish tarixi

Yahudiylikning shakllanish tarixi

Bajardi: Xasanova M

LogoType

http://www.free-powerpoint-templates-design.com

Iudaizm yoki yaxudiylik

Iudaizm yoki yaxudiylik

Ya’qub alayhiyssalomning o’n ikki o’g’lidan to’rtinchisi Yahudo (Iuda) boshchiligidagi qabila ota-bobolari – ibroniylar e’tiqod qilib kelgan yakkayu-yagona xudo–Yahvega sig’inishgan.

Iuda so’zi shukur ma’noni beradi.

Turli tomonlarga tarqalib ketgan Ya’qub alayhiyssalom o’g’illari bosh bo’lgan qabila ahllari dastlab ya’qubiylar deb atala boshlangan.

Yahudiylik (iudaizm) dinining nomi esa qabilaning ilk boshlig’i bo’lgan Yahudo (Iuda) nomidan kelib chiqqan. Keyinchalik bu xalq yahudiylar deb yuritila boshlangan.

Muso alayhissalom

Muso alayhissalom

Yahudiylik dinining asoschisi Allohning payg’ambari hazrat Muso alayhissalomdir (mil. avv. 1666-1546 yy.).

MUSO ALAYHISSALOM

VA AKALARI

HORUN ALAYHIYSSALOM

01

02

03

04

05

IBROHIM ALAYHIYSSALOMNING O’G’LI IS’HOQ ALAYHIYSSALOM

UNING O’G’LI YA’QUB ALAYHIYSSALOM

UNING O’G’LI LOVIY

UNING O’G’LI KAAF

UNING O’G’LI AMRAM (IMRON)

Tanlangan Xalq

Tanlangan Xalq

Yahudiylikda Yahve nomini tilga olish man etiladi, o’rniga «adonay» (mening parvardigorim) deb o’qiydilar va gapiradilar.

«Yahve» so’zining ma’nosi hozirgacha noaniq. Yahve qadimgi ibroniylarning xudolaridan birini nomi bo’lgan, u avval bosh xudo. Keyinchalik bu qabila uni yagona xudo deb e’tiqod qila boshlaganlar.

Yahudiylikning ta’lim berishicha, xudo Yahve Isroil xalqi bilan ikki tomonlama shartnoma – «Ahd» orqali bog’langan bo’lib, shunga ko’ra yahudiylar o’zlarini «Xudo tomonidan tanlab olingan mumtoz xalqmiz, bu ahd bo’yicha xudo Falastin va uning atrofidagi barcha erlarni bizga berishga va’da qilgan» degan e’tiqodda yashab kelganlar va hozir ham shu aqidani mahkam tutib tunmay kurash olib boradilar.

Yaxudiylik kitoblari

01

02

03

04

Muso alayhissalomga nozil qilingan muqaddas Tavrot

Tavrotning tavsiri va yahudiylik dinining aqida va marosimlari yozilgan Talmud

Muso alayhissalom vafotidan 460 yil keyin, miloddan avvalgi 1050 yillarda Dovud alayhissalomga nozil qilingan muqaddas Zabur (Psaltir)

365 ta’qiq va 248 buyruq, jami 613 amri-ma’ruf va nahiy munkar

Yaxudiylik bayramlari

Yaxudiylik bayramlari

Pasxa

O’rim-yig’im bayrami

Yangi yil

Gunohloarni kechirishni so’rash kuni

Alohida chaylalarda yashash kerak bo’lgan etti kunlik kuz bayrami

Bibliya tarixiga bag’ishlangan bahor bayrami

01

02

03

04

05

06

Yahudiylarning muqaddas Tavrot va Zabur (Tora va Psaltir)dan keyingi uchinchi kitobi Talmud Tavrot asosida ming yillar davomida shakllangan, oxirgi tahriri

“Quddus Talmudi” milodiy III asrda,

«Bobil Talmudi» esa V asrda

rasman e’lon qilingan. Unda Tavrotga keng izohlar, tushuntirishlar, yahudiylarning diniy marosimlari, diniy qonun-qoidalari, targ’ibotlar, ko’rmatmalari ishlab chiqilgan.

Xulosa

Xulosa

Yaxudiylik dini milliy din hisoblanadi va bu din vakillari o`zini boshqalardan ustun qo`yishadi. Shuning bilan birga ularda hozirgacha saqlanib qolgan va boshqalar uchun g`ayrioddiy tuyuladigan an’ana va odatlar mavjud. Yaxudiylarning O`zbekistondagi vakillari mahalliy aholi bilan moslashgan bo`lsalar-da, ularning hayot tarzida ham buni sezish mumkin.

E’tibor uchun rahmat!

E’tibor uchun rahmat!

Foydalanilgan manba: https://hozir.org/reja-yahudiylik-dining-vujudga-kelishi.html