Yadroviy reaksiyalarga oid masalalar tuzish va ularni yechish usullari

Yadroviy reaksiyalarga oid masalalar

tuzish va ularni yechish usullari

1. Birinchi toifa - atom yadrosining tarkibiga doir oddiy masalalar

1. 
   Masala.
   

⁵² Cr atomi yadrosi tarkibidagi proton va neytronlar sonini toping .

Yechish: Bu masalani yechishda Cr ning davriy sistemadagi joylashgan o‘rnigae’tibor berishimiz kerak chunki element atomidagi protonlar soni elementning davriy sistemadagi joylashgan o‘rniga teng . Demak Cr atomoda 24 ta proton bor ekan .

Neytronlar soni esa Cr elementining atom massasidan protonlar sonining ayirmasiga teng . n= 52- 24= 28 Javob : 24ta proton, 28 ta neytron.

2. 
   Masala.
   

⁵⁵ Mn izotopi yadrosining necha foizini protonlar va necha foizini neytronlar tashkil etadi.
Yechish: Bu masalani yechishda dastlab Mn atomi yadrosi tarkibidagi tarkibidagi protonlar va neytronlar sonini topamiz .
Mn (p) = 25 ; n= 55- 25= 30 Mn yadrosining massasini 55 deb olib quyidagicha proporsiya tuzamiz.
100 % — 55 ; 100% — 55

X = 45, 45 % x — 30 x= 54,55 % Javob ; (p)= 45,45%; (n)= 54,55% .

3. 
   Masala.
   

Na atomidagi elektronlar sonini toping .

Yechish: Bu masalada element atomining yadrosi tarkibidagi elektronlar soni elementning davriy jadvaldagi joylashgan tartib raqamiga teng . Demak Na atomidagi elektronlar soni 11 ga teng. Javob : 11.

4. 
   Masala.
   

Ca ⁺² kationidagi elektronlar soni jami nuklonlarning necha foizini tashkil etadi.

Yechish. Bu masalada musbat zaryadlangan ionlarning elektronlar soni proton sonidan zaryad miqdorisha kam bo‘ladi , chunki element ion hosil qilishda o‘zining valent elektronlarini beradi va musbat zaryadga ega bo‘ladi. Demak Ca ⁺² (e) = 20- 2 = 18 ionidagi elektronlar soni 18 ta bu umumiy
nuklonlarning necha foizini tashkil etishini topish uchun quyidagicha proporsiya tuzamiz.
100% — 40

18 — x x=7,2 Javob : 7,2 5- Masala.

24 ta proton, 28 ta neytron, va 24 ta elektron bo‘lgan elementni aniqlang.

Yechish. Demak bu element davriy jadvalda 24 – o‘rinda joylashgan bu elementning atom massasi 24+ 28 =52 ga teng Cr elementi .

Javob ⁵²₂₄Cr [10,11

2.