Yadro kimyosi

Toshkent viloyati Chirchiq Davlat Pedagogika Instituti

• Toshkent viloyati Chirchiq Davlat Pedagogika Instituti
• “Fizika va kimyo” fakulteti
• “Ilmiy va metodologik kimyo” kafedrasi
• (1-bosqich kunduzgi) 21/1-guruh talabasi
• Fan nomi: Kimyo tarixi.
• Mavzu:Kimyoning asosiy qonunlarini kashf qilinish tarixi. Atom-molеkulyar ta'limotni yaratilishida Lomonosov hamda Daltonning atom va molеkulalar to‘g`risidagi ta'limoti.Elеktrokimyoviy nazariya. Elеktroliz. M.Faradеy ishlari. .
• Qabul qildi: Akbarova Muattar.
• Bajardi:Xudoyberdiyeva Muxlisa
• Umarova Olmaxon

Chirchiq 2021-yil

Reja: 1.Kimyoning asosiy qonunlarining kashf qilinish tarixi. 2. Atom-molеkulyar ta'limotni yaratilishida Lomonosov hamda Daltonning atom va molеkulalar to‘g`risidagi ta'limoti. 3. Elektroliz. 4. M.Faradey ishlari.

Kimyoning asosiy qonunlarini kashf qilinish tarixi

• Modalar massasining saqlanish qonuni.
• Bu qonunlar kimyoviy reaksiya vaqtida sodir bo‘ladigan o‘zgarishlarni miqdoriy jihatdan tekshirish natijasida kashf etilgan bo‘lib, ular kimyo fanining nazariy negizini tashkil etadi. Kimyoning birinchi qonuni — moddalar massasining saqlanish qonunidir. Bu qonun dastlab M. V. Lomonosov va keyinchalik A.Lavuazze tomonidan ta’riflangan:
• kimyoviy reaksiyalarda qatnashuvchi dastlabki moddalar massalarining yig‘indisi reaksiya mahsulotlari massalarining yig‘indisiga tengdir.
• Katta miqdorda energiya ajralib chiqishi bilan sodir bo‘ladigan jarayonlar moddalar (masalan, radioaktiv moddalarning emirilishi, atom hamda vodorod bombalarining portlashi) massasining saqlanish qonuniga emas, balki materiyaning saqlanish qonuniga bo‘ysunadi. Agar jarayonning issiqlik effekti (Q bo‘lsa, jarayon davomida massasining o‘zgarishi Eynshteyn tenglamasi bilan ifodalanadi;
• Δm * m = Q/C 2
• Uning maxrajidagi C2 nihoyatda katta son (9.10 16 m-s-1) bo‘lganligidan odatdagi reaksiyalarda massa o‘zgarishi nihoyatda kichik bo‘ladi va uni tarozi yordami bilan ham payqash qiyin.