XVIII – XIX asrlarda Germaniya.
Germaniya davlatining iqtisodiy taraqqiyoti. Shaharlar.
Absolyutizm. German davlatlarining halqaro munosabatlari.
XVIII asrdagi Fransuz inqilobi va nemis davlatlari.
Germaniya ittifoqi.
1848 - 1849 - yillardagi inqilob.
XVII - XIX asrdagi German davlatlarining ahvoli Angliya va Fransiyadan keskin farq qilib, og’ir va murakkab edi. 1648-yil 24 oktyabrda Myunster va Osnibyurk shaharlarida imperator va imperiyadagi tabaqalar vakillari o’rtasida sulh shartnomalari tuzildi va Vestfaliya sulhi nomini oldi. Natijada Muqaddas Rim imperiyasi hayoti 150-yilga uzaytirildi. Ammo ayrim davlatlar imperiya tarkibidan chiqib, mustaqil davlatlarga aylandi. Katolik, protestantizm, kalvinchildik tan olinib, diniy muammolar birgalikda xal qilinadigan bo’ldi.
Imperiyada 300 ta diniy va dunyoviy knyazliklar, 51 ta imperiya shahri, 1475 ta imperiya ritsarlari mavjud bo’lib, "mustaqil" davlatlar deb hisoblangan. Knyaz’ va davlatlar birligining ramzi-imperator edi. Imperator Maynts arxispiskopi rahbarligida diniy va dunyoviy kufyuristlar kollegiyasida, Gabeburglar sulolasi vakilidan saylangan. Kufyuristlar kollegiyasi birinchi kuriya, knyazlar kengashi (100 ovoz)-ikkinchi kuriya, shaharlar kengash (51 shahar) - uchinchi kuiya hisoblangan va bu kuriyalarning yig’ini Reyxstag deb atalib, 1663 yildan Regenberg shahrida majlislar o’tkazilgan.
Germaniya davlatlarinig iqtisodiy taraqqiyoti, Shaharlar.
30 yillik urush German davlatining iqtisodiy hayotiga salbiy ta`sir etgan bo’lsada, sekinlik bilan iqtisodiy o’sish boshlandi. German davlatlaridagi tarqoqlik iqtisodiy hayotiga to’sqinlik qilgan. German davlatlari agrar munosabatlarida keskin tafovutlar mavjul edn, elbadan Sharqda joylashgan German davlatlarida (Brandsnburg. Meklenburg, Prussiya) yirik dvoryan xo’jaliklari vujudga kelib, tovar xo’jaliklaridan mahrum bo’lib, barshina o’tar edilar. Imperiyaning janubi g’arbida (Baden, Vyurtemberg) yirik dvoryan xo’jaliklari yo’q edi, senor tarkibi mavjud bo’lib dexqonlar feodal rentasi to’lar edilar.
Jabr zulmniig kuchayishi natijasida dexqonlarning qo’zg’olonlari keng tus ola boshladi. Dexqonlar barshinani bajarishdan, bosh tortar (yurish tortar, feodallarini o’ldirar, mulklarini vayron kilar, ommaviy ko’chib ketar. Qaroqchilik bilan shugullanar edilar. 1761-1771 yillarda Janubiy Germaniyada M. Klostsrma yer raxbarligida 1705 - 1706 yillarda Bavariyada dehqonlar qo’zgolonlari, XVIII asrning 30-40 yillarida selitra urushlari bo’lib o’tdi. XVIII asrda nemis dehqonlari Anlantika okeni va Rossiya xududlariga ko’chib o’tdilar.
30 - yillik urushdan so’ng Imperiya shaxarlarining 2/3 kiumi knyazliklarga aylandi. Xududiy davlatlar ta`siri- tufayli shaxar-rmideniiyalarga soni o’sdi. Urush natijasida shaharlarda hunarmandchilik inqirozga uchradi. XVIII asr boshidan boshlab iqtisodiy
axamiyatini yo’qota boshladi. XVIII asr oxiridan Berlin tekstil va metallurgiya markaziga aylandi. 1782 yilda to’qimachilik manufakturalari soni 65 taga etdi. 1784 yilda 1-tuquv fabrikasi, 1785 yilda bug mashinasi ishga tushdi. Shaharlardagi norozilik chiqishlari qo’zgolonlar Myul’xauchenda yirik quzgolonlar b^lib o’tdi. XVIII asrda pau masterlar birodarlik ittifoklariga birlashib. "Havorang Dushan6a"ii saklab kolish uchun kurash olib bordilar. 1731 yilda birodarlikni ta`qiklovchi imperator qonuni e`lon kilindi.
Do'stlaringiz bilan baham: |