Ikkinchi bosqich 1993-yil noyabrdan 1994-yil iyun oyiga to'g'ri keladi. Ushbu davrda, ya'ni 1993-yil 15-noyabrdan muomalaga oraliq «so'm-kupon»lar kiritildi. 1993-yil 15-noyabrdan boshlab Rossiyaning nominali 5000 va 10000 bo'lgan rubllari muomaladan chiqarildi. Bu pullar Jamg'arma bank muassaslarigagina topshirilishi kerak edi. Shu bilan birga, bu kupyuralami bank muassasalarida qiymati past bo'lgan kupyuralarga almashtirish taqiqlandi. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1993-yil 22-noyabrdagi «Iste'mol bozorini himoyalash va respublikada pul muomalasini mustahkamlashga doir qo'shimcha chora-tadbirlar to' g'risida»gi qaroriga muvofiq 1993-yil l-dekabrdan boshlab sobiq SSSR Daviat bankining 1961-1992-yillar namunasidagi 200, 500 va 1000 rubllik pul biletlarining muomalada to'lov vositasi vazifasini bajarishi to'xtatil35. Bu kupyuralar 25 ming rublgacha bo'lgan tovarlar va ko'rsatilgan xizmatlar haqi tarzida hamda Jamg'armabank muassasalari tomonidan doimiy turar joy ro'yxatida bo'lgan O'zbekiston Respublikasi fuqarolaridan 1993-yil 1-dekabrgacha qabul qilindi. Fuqarolarning Jamg'armabank muassasalariga qo'yadigan omonatlarining cheklangan summasi 200000 rubl miqdorida belgilandi. Mazkur qarorda 1961-1992-yillar namunasidagi qiymati 1, 3, 5, 10, 25, 50 va 100 rubl bo'lgan kupyuralar cheklovlarsiz parallel to'lov vositasi sifatida muomalada bo'lishi qayd etilgan edi. 50 va 100 rubl qiymatidagi kupyuralar 1993 yil 15 dekabrgacha, qiymati 1, 3, 5, 10 va 25 rubl bo'lgan kupyuralar esa, 1994-yil l-yanvargacha muomalada bo'ldi. Ushbu banknotlarni 1993-yil 6-dekabrdan boshlab Jamg'armabank muassasalari tomonidan omonatlarga qabul qilish to'xtatildi. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1993-yil 30-noyabrdagi «O'zbekiston Respublikasi hududida «so'm-kupon»larning muomalada bo'lish tartibini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to'g'risida»gi qarorida O'zbekiston Respublikasi hududida 1993-yil 15-noyabrda muomalaga chiqarilgan, qiymati 1, 3, 5, 10, 25, 50, 100, 200, 500, 1000, 5.000, 10.000 bo'lgan so'm-kuponlar qonuniy to'lov vositasi hisoblanishi belgilab qo'yildi. Bunda Rossiya Davlat bankining 1993-yil namunasidagi barcha qiymatdagi banknotlari dastlabki davrda O'zbekiston Respublikasi hududida so'm-kuponlar bilan bir qatorda cheklovlarsiz to'lov vositasi sifatida qabul qilindi. Shu tarzda, 1993-yilning dekabr oyida O’zbekiston Respublikasi hududida quyidagi uch turdagi pul birligi muomalada bo'ldi: so'm-kuponlar, sobiq SSSR Davlat bankining qiymati 100 rublgacha bo'lgan kupyuralari va Rossiya Davlat bankining 1993-yil namunasidagi kupyuralari. O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1994-yil 11-aprelda qabul qilingan «Pul muomalasini mustahkamlash va «so'm-kupom» xarid qobiliyatini oshirishning kechiktirib bo'lmaydigan chora-tadbirlari to'g'risda»gi qarori pul muomalasini barqarorlashtirish, so'mning xarid qobiliyatini oshirish uchun zarur shart-sharoitlarni yaratishda muhim tadbir bo'ldi. Ushbu qarorga muvofiq, 1994-yil 15-apreidan boshlab O'zbekiston Respublikasi hududida Rossiya banki banknotlarining muomalada bo'lishi hamda yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan turli to'lovlarga qabul qilinishi taqiqlab qo'yildi36.
Do'stlaringiz bilan baham: |